Worstenoorlog dreigt tussen Europa en Groot-Brittannië

In de Britse tabloids heet het al een ‘sausage war’, zoals Groot-Brittannië ooit ook een lange ‘cod war’ (kabeljauwoorlog) tegen IJsland voerde. Dit keer gaat het dus over worsten, hoewel eigenlijk over de grens tussen Ierland en Noord-Ierland.

Volgens de Britten toonde president Macron zich zondag bij de G7-top van zijn minst sensitieve kant door tegenover Johnson te stellen dat Noord-Ierland niet echt onderdeel is van het Verenigd Koninkrijk. Macron zei dat in antwoord op Johnsons vraag hoe Macron het zou vinden als worsten uit Toulouse niet zomaar op de markt in Parijs konden worden verkocht. 

Het worstjesvoorbeeld kwam ter tafel nu er momenteel geen grenscontroles tussen Ierland en Noord-Ierland mogen plaatsvinden. Dat is zo afgesproken in de Brexit-deal die Europa en Londen eind vorig jaar bereikten. Onder dat akkoord valt Noord-Ierland de facto onder de EU-regels van de interne markt. In plaats daarvan is afgesproken dat checks tussen EU en VK eerder moeten plaatsvinden, namelijk bij het passeren van de Ierse Zee.

Het is het deel van de Brexit-deal dat Johnson totaal niet bevalt. Hij wil producten zonder tussentijdse grenscontroles van Londen naar Belfast kunnen sturen: dat is immers binnenlands vervoer, beide steden behoren tot het Verenigd Koninkrijk, meent hij. Net zoals worsten binnen Frankrijk probleemloos van Toulouse naar Parijs reizen. 

Vandaar dat Johnson nu de deal traineert, door voorlopig geen grenscontroles uit te voeren op (onder meer) gekoeld vlees - inclusief worsten - dat van Groot-Brittannië via Ierland naar Noord-Ierland gaat.  Als excuus gebruikt Johnson dat dergelijke controles de toevoer van producten naar Noord-Ierland in gevaar brengen, met alle nadelige gevolgen voor de consumenten daar.

_{Tekst gaat verder na de foto.}

Na Macrons antwoord gingen de Britten flink los. Voor de BBC noemde Britse minister Dominic Raab (Buitenlandse Zaken) Macrons antwoord ‘aanstootgevend’. ,,Verschillende EU-officials hebben Noord-Ierland als een apart land gekarakteriseerd en dat doen ze al jaren”, foeterde Raab. ,,Dat is verkeerd en strookt niet met de feiten. We zouden nooit op die manier over Catalonië en Barcelona of Corsica in Frankrijk praten.”

De Fransen hebben een diametraal andere lezing. Volgens een Franse diplomaat reageerde Macron verbaasd dat Johnson met de worsten op de proppen kwam én dat een cruciale zaak noemde. De Franse president zou enkel hebben willen aangeven dat de worstjesvergelijking niet opgaat vanwege geografische verschillen. ,,Het duurde vier jaar om over deze deal te onderhandelen”, citeert Reuters de diplomaat. ,,Het kan niet gezegd worden dat het Verenigd Koninkrijk niet wist waarvoor het tekende. Het is ofwel niet erg professioneel of het leidt af van de echte problemen.”

Vrij verkeer tussen Ierland en Noord-Ierland is voor de EU belangrijk om een herhaling te voorkomen van decennia van geweld op het eiland. Overwegend protestantse ‘unionisten’ die handhaving willen van de relatie met Groot-Brittannië lagen overhoop met overwegend katholieke ‘republikeinen’ die pleitten voor een verenigd Ierland. 

De republikeinse strijd werd mede gevoerd door terreurgroep IRA die met bomaanslagen dood en verderf zaaide. Een vrije grensovergang tussen Ierland en Noord-Ierland is een onderdeel van de oplossing van het conflict.

Bekijk hier onze video’s over de Brexit: