Het is een ongewoon tafereel: vier tech-magnaten, onder wie twee van de rijkste mensen op aarde, zweren met hun rechterhand in de lucht de waarheid te spreken. Ze zitten vanwege de pandemie niet naast elkaar in het getuigenbankje van het Huis van Afgevaardigden, maar bellen – hoe kan het ook anders - online in.

Facebook-baas Mark Zuckerberg is er, met Apple-ceo Tim Cook en Sundar Pichai van Google. De ogen zijn vooral gericht op Jeff Bezos, oprichter van Amazon. De rijkste man op aarde beantwoordt zelden lastige vragen, en getuigde nooit eerder in het Congres. Zijn eerste hoorzitting wordt na ruim een uur even stilgelegd. Een van de vier getuigen, samen goed voor technologiebedrijven ter waarde van 4,85 biljoen dollar, heeft technische problemen.

De vier verschijnen voor het Congres om hun bedrijven te verdedigen tegen beschuldigingen van oneerlijke concurrentie. Ze controleren grote delen van de digitale infrastructuur. Het Huis van Afgevaardigden onderzoekt of ze die macht gebruiken om kleinere rivaliserende bedrijven tegen te werken, en zo consumenten schaden.

De Congresleden hebben al honderden uren aan interviews afgenomen en meer dan een miljoen documenten verzameld, onder meer van concurrenten van de Grote Vier. Behalve het Congres doen ook diverse officieren van justitie in de VS, de Amerikaanse mededingingsautoriteit FTC en de EU zulke onderzoeken.

(tekst gaat verder onder de foto)

Amazon zou misbruik hebben gemaakt van zijn dubbele pet, die van webshop én die van platform waar andere winkeliers hun producten verkopen. Het bedrijf gebruikt data van andere winkeliers om zelf vergelijkbare producten te ontwikkelen, onthulde de Wall Street Journal. Apple maakt volgens critici de toegang tot de App Store voor rivalen moeilijk en duur. Facebook wordt gezien als monopolist op het vlak van sociale media, nu het ook WhatsApp en Instagram in handen heeft. Alphabet, het moederbedrijf van Google, zou de zoekmachine misbruiken om mensen naar eigen Google-producten te leiden en andere bedrijven dwingen te adverteren.

De grote vraag: worden de oppermachtige tech-bedrijven binnenkort aan banden gelegd met meer regels? Als het Congres geen maatregelen neemt, schreef president Trump op Twitter kort voor de start van de hoorzitting, ‘doe ik het zelf’. Trump en zijn bondgenoten klagen overigens vooral over ‘censuur’ van conservatieve meningen door sociale netwerken en richten zich minder op eerlijke concurrentie.

Zo machtig zijn ze helemaal niet, verklaarden de ceo’s van vier bedrijven die ons dagelijks leven zijn gaan domineren. Zijn bedrijf is eigenlijk helemaal niet zo groot, hield Jeff Bezos van Amazon zijn toehoorders voor. Walmart, de Amerikaanse supermarktgiant, is twee keer groter, zei hij. Tim Cook benadrukte dat Apple in geen enkele markt de overhand heeft. ,,De smartphonemarkt is zeer concurrerend en bedrijven zoals Samsung, LG, Huawei en Google hebben zeer succesvolle smartphonebedrijven opgebouwd, met elk een eigen aanpak.” Sundar Pichai van Google schetste dat er wel degelijk concurrentie bestaat, omdat mensen ook informatie zoeken op bijvoorbeeld Twitter of Pinterest. 

De techbazen spelen in op Amerikaans patriottisme, in de hoop Congresleden gunstig te stemmen en aan meer regels te ontkomen. ,,In tegenstelling tot veel andere landen ondersteunt dit geweldige land waarin we leven ondernemerschap en stigmatiseert het nemen van risico’s niet’’, loofde Jeff Bezos. Hij presenteerde zichzelf als een klassiek Amerikaans succesverhaal. Als zoon van een tienermoeder en een uit Cuba gevluchte stiefvader heeft hij nu bijna een miljoen mensen in dienst, schetste hij.

Mark Zuckerberg wees naar China, waar concurrent TikTok vandaan komt. China, waarschuwde Zuckerberg, bouwt een ‘eigen versie van het internet, gericht op heel andere ideeën, en ze exporteren die visie naar andere landen’. Oftewel: geef ons de ruimte, of China is ons straks voor.

Bekijk hieronder onze populairste nieuwsvideo's.