Redactie The Moscow Times is in Amsterdam neergestreken

Het meeste gelezen stuk, gisteren op de site van The Moscow Times, blijft voor veel Russen onzichtbaar: ‘Militaire Operatie. Oekraïne: wat er nu speelt’. Wat er speelde was dat een man van 96, een overlevende van de concentratiekampen Buchenwald en Bergen-Belsen tot de slachtoffers behoorde van een zoveelste Russische bombardement op Charkov, de tweede stad van Oekraïne. Voor de Russische staatsmedia is zoiets lastig uit te leggen. Een hoogbejaarde holocaustoverlevende die sterft door Russische troepen bij wat toch was bedoeld als de denazificatie van Oekraïne?

‘Dima’, de hoofdredacteur van de Russische editie van The Moscow Times, heeft een eerste kennismaking met zijn nieuwe standplaats achter de rug. Hij kijkt al jaren niet meer naar de staatsmedia. Dima zelf zag mediabedrijven waarvoor hij eerder werkte sluiten op last van Vladimir Poetin, wegens vermeend heulen met de vijand en erger. Met een aantal collega’s is hij door Derk Sauer, de Nederlandse oprichter van het nieuwsmedium The Moscow Times, naar het hoofdkantoor van DPG media in Amsterdam gehaald. De ontvangst was allerhartelijkst, zegt Dima bijna opgelucht. Hij had al verhalen gehoord over de slechte behandeling van landgenoten hier, door Nederlanders die boos waren op Russen vanwege de aanval op Oekraïne.

De Engelstalige versie van The Moscow Times werd in 1992 opgericht en wordt wereldwijd gelezen door vier a vijf miljoen mensen, ongeveer een daarvan zijn Russen, zegt Sauer die Dima al langer kent. In de jaren negentig was er nog echte persvrijheid in Rusland, aldus de Nederlandse mediabaron. Geleidelijk werd de persvrijheid onder Vladimir Poetin gesloopt. De nieuwsmedia van Derk Sauer waren de laatste die het licht uitdeden van de onafhankelijke nieuwsgaring in Moskou. Door nieuwe spoedwetten die zogenaamd fake news willen aanpakken (lees: nieuws waaraan de Russische staat zich stoort) riskeren journalisten nu lange gevangenisstraffen. Dima kent collega’s van de staatsmedia die er niet meer tegen konden en hun baan opzegden. Maar dat is een kleine minderheid. Journalisten moeten ook inkomsten hebben. Dus schrijven velen niet te kritisch.

De Russische versie van The Moscow Times bestaat pas sinds januari en heeft in korte tijd al een half miljoen lezers gevonden. Het is een voortzetting van de nieuwssite VTimes die vorig jaar moest sluiten nadat Sauers platform het stempel ‘buitenlandse agent’ had gekregen. Dat wil zoveel zeggen dat het Russische regime het werk van de journalisten als staatsgevaarlijk beoordeelde. ,,Interviews zijn heel moeilijk geworden. Veel mensen durven niet met ons te praten”, erkent Dima. Voor wie maakt hij zijn krant? ,,Voor Russen die niet naar de staatsmedia kijken.” Helaas zijn dat er niet veel, vreest de hoofdredacteur.

In korte tijd heeft de Russische versie van The Moscow Times een half miljoen lezers weten te vinden. De nu in Amsterdam gemaakte website is nog steeds te lezen in Rusland wat opmerkelijk mag heten. Volgens Sauer heeft zijn Amsterdamse redactie al de nodige aanvallen van hackers gehad. Af en toe lag de site eruit maar nu is The Moscow Times beter beschermd, met een nieuwe verdedigingsmuur, aldus Sauer.

Uit veiligheidsoverweging wordt de achternaam van Dima niet genoemd en ook op de Russische site van The Moscow Times is hij geanonimiseerd. De achternaam is wel bekend bij de redactie van het AD.