Ook in Rusland overheerst scepsis na vredesplan Oekraïne

Een van de vele talkshows op de Russische televisie biedt vooralsnog weinig vooruitzicht op een verzoening, de onverwachte en relatief positieve uitkomst van de vredesbesprekingen tussen Rusland en Oekraïne een dag eerder in Istanboel ten spijt. ,,Negentig procent van de Russen staat hier niet achter’’, weet een van de deskundigen over het onderhandelingsresultaat. 

Het wantrouwen ten aanzien van de Oekraïners is net zo groot als omgekeerd. Op een groot scherm achter de gespreksleider worden beelden getoond van Oekraïense militairen die bussen en zelfs bestelwagentjes van DHL inzetten om wapens en troepen te vervoeren. ,,Dat zullen ze in Oekraïne wel listige oorlogsvoering noemen’’, zegt een van de experts.

Vervolgens wordt getoond hoe Oekraïense militairen een vrachtwagen met (vermeend) wapentuig tactisch neerzetten voor een synagoge. Volgens de discussiedeelnemers wordt het godshuis daarmee als schild gebruikt. Een volgende gespreksdeelnemer heeft weinig hoop op een snelle afloop van de oorlog. ,,Rusland is deze militaire operatie begonnen en niemand zal ons stoppen om het karwei af te maken.’’

Afgelopen dinsdag kwamen de strijdende partijen in het Turkse Istanboel onder meer overeen, dat Oekraïne zou afzien van lidmaatschap van het militaire bondgenootschap de Navo. Rusland meldde zijn troepen rond de Oekraïense steden Tsjernihiv en hoofdstad Kiev terug te trekken. Met hoeveel en waarheen werd niet vermeld, wat bijdroeg aan grote scepsis over de deal, vooral in het Westen. Eerst zien, dan geloven, luidde het in de hoofdsteden. Oekraïense functionarissen zeiden later te geloven dat Rusland de boel uit tactische redenen beloog terwijl het in werkelijkheid troepen liet rouleren om de aanval voort te zetten met verse krachten.

President Vladimir Poetin gaf zijn Franse collega Emmanuel Macron ook weinig reden tot voorzichtig optimisme. Het beschieten van de al zwaar gehavende Oekraïense havenstad Marioepol  houdt pas op, als de stad zich overgeeft, zo kreeg Macron te horen.

_{Tekst gaat verder onder graphic}

Kremlinwoordvoerder Dmitri Peskov riep evenwel op om vertrouwen te hebben in de professionals in de onderhandelingen en emoties achterwege te laten. ,,Oekraïne begint concreet te formuleren en op papier te zetten wat het voorstelt’’, zag Peskov als lichtpuntje. Daarna volgde dat het allemaal ‘nog niet veelbelovend’ was en hoe dan ook te vroeg om van een doorbraak te spreken. Volgens Peskov moest het echte werk ‘in stilte’ gebeuren en zonder geroeptoeter op Facebook en in de media.

De Russische onderhandelaar Vladimir Medinski zei woensdag, dat de gesprekken met Oekraïne weliswaar zullen doorgaan, maar dat het standpunt van Moskou over de Krim, in 2014 door Rusland van Oekraïne afgepakt, en de afvallige, pro-Russische regio’s Donetsk en Loehansk (samen de Donbas) niet is veranderd. Daarmee maakte hij de zaak direct weer lastig, omdat een van de Oekraïense voorwaarden voor vrede zou zijn, dat het beide gebieden juist de komende vijftien jaar met rust zou laten. Daarna moet erover worden onderhandeld, aldus Kiev.

Politiek commentator Dmitri Drizé toonde zich als een van de weinigen gematigd positief. Hij zei op radiozender Kommersant FM, dat Rusland de strijd rond Kiev en Tsjernihiv vooral wil verminderen om zich op de Donbas te kunnen richten. Met tekenen van goede wil heeft dat weinig te maken, suggereerde hij. ,,Maar in het algemeen is het ontwerp-vredesakkoord heel realistisch, voor iedereen’’, aldus Drizé. ,,Beide partijen kunnen zich ermee tot winnaar uitroepen. Daarom moeten we in ieder geval een voorzichtig optimisme bewaren.’’

De Oekraïense president Volodimir Zelenski is sceptisch over de woorden van ‘vertegenwoordigers van een land dat blijft vechten met de bedoeling om ons te vernietigen’.

Kijk hier onze video's over de oorlog in Oekraine: