Oekraïense drones hebben Moskou binnen bereik

Amerikaanse bloggers zijn onder de indruk van de al dan niet onderschepte drone-aanval op de Russische luchtmachtbasis Engels-2, niet ver van Moskou en meer dan 600 kilometer over de Oekraïens-Russische grens. ‘Alsof je Edwards Air Force Base in Californië aanvalt’, schreef een blogger die - net als veel andere militaire volgers - onder de indruk was van het Oekraïense huzarenstuk dat nu ook door Moskou wordt erkend. Ook een andere basis werd aangevallen.

‘Russische luchtverdediging onderschepte Oekraïense drones boven twee militaire vliegvelden in Rusland, honderden kilometers van de grens tussen de twee landen’, zo meldde het Russische ministerie van Defensie gisteren. ‘Vallend puin van de onbemande voertuigen heeft twee vliegtuigen licht beschadigd’. Drie Russische militairen werden gedood en vier raakten gewond bij de incidenten in de regio’s Ryazan en Saratov.

Uit beelden van omwonenden van luchtmachtbasis Engels-2 wordt duidelijk dat de aanval in de vroege ochtend plaatshad. Er raast iets over en even later is er de lichtflits van een explosie. Uit satellietbeelden die later verschenen valt op te maken dat de Oekraïners het hadden voorzien op strategische langeafstandsbommenwerpers die op de vliegvelden zijn gestationeerd. Deze TU-95’s worden gebruikt voor bombardementen op Oekraïense doelen.

Aanvankelijk waren er alleen explosies gemeld op vliegbasis Engels in Saratov en vliegbasis Dyagilevo in Ryazan, maar er was geen officieel commentaar op de oorzaak. Er zou een tankwagen zijn ontploft. Dat deed denken aan eerdere geheimzinnigheid rond het zinken - in het begin van de oorlog - van het Russische slagschip Moskwa, ook door Oekraïense projectielen.

Dat het meer dan een ongeluk was bleek al snel. Uren na de aanvallen op de militaire vliegvelden lanceerde Rusland een golf van raketten op doelen rond Oekraïne. Volgens het Oekraïense leger werd ongeveer twee derde van die raketten neergehaald door luchtafweer. In Kiev is formeel niet gereageerd op de explosies in Rusland. De Oekraïense luchtmacht tweette wel pestend een feestende emoji en afbeeldingen van wat leek op een zwaar beschadigd vliegtuig.

Volgens de onder militaire volgers gezaghebbende commentator Mick Ryan, oud-majoor in het Australische leger, hebben de Oekraïense aanvallen een strategische impact op de oorlog. Allerlei beelden die binnenkomen via de sociale media bevestigen de aanval. Een vraag is hoe de projectielen zo ver hebben kunnen komen in het toch door luchtafweer afgegrendelde Rusland. Volgens Ryan lijkt het erop dat de Oekraïners voor deze aanval ‘oude’ drones uit de Sovjettijd hebben aangepast en gemoderniseerd. Een aantal van deze zogenoemde TU-141’s zouden een reikwijdte hebben van 1000 kilometer, meer dan genoeg om de basis Engels-2 te halen. Volgens andere experts zouden de Oekraïners ook buitgemaakte Russische vliegtuigtransmitters hebben gebruikt op deze wapens om de Russische luchtafweer te misleiden. Mogelijk hebben de Oekraïners bij hun aanval ‘hulp gehad van een derde partij’, suggereert Ryan vannacht in zijn blog.

Belangrijkste implicatie van de aanval is dat Oekraïne duidelijk heeft besloten tot meer proactieve stappen om te voorkomen dat Russische aanvallen op de burgers en infrastructuur kunnen worden uitgevoerd, aldus Ryan. Vanochtend kwamen er onbevestigde meldingen van de gouverneur van de Russische regio Koersk over een vermeende droneaanval op een olieopslagtank. Daarbij zouden geen slachtoffers gevallen zijn.

In deze oorlog werden eerder legerdoelen op Russisch grondgebied aangevallen door Oekraïne. Bij de stad Belgorod, net over de oostgrens, zijn meerdere keren drone- en helikopteraanvallen uitgevoerd. Ook militaire doelen op het door Rusland geannexeerde schiereiland Krim - waar de Russische Zwarte Zeevloot zijn thuishaven heeft - zijn diverse keren geraakt met Oekraïense drones en raketten.

Bijzonder is deze keer ook dat de Oekraïners zich wagen aan een luchtmachtbasis die als een van de best beveiligde ter wereld bekend staat. De aanval mag dan gedeeltelijk mislukt zijn, volgens de Russen, maar fragmenten van de Oekraïense drones hebben zeker Russische vliegtuigen beschadigd. Moskou sprak niet voor niets van ‘een terreuraanval'.

_{Tekst gaat verder onder kaartje}

Ook de politieke implicaties van de actie kunnen groot zijn. ‘Zelenski brengt het gevecht naar Poetin’, aldus Ryan. Waar westerse hulp aan Oekraïne altijd nadrukkelijk is beperkt tot wapens met een beperkte reikwijdte daar kunnen de Oekraïners nu kennelijk diep in Rusland terugslaan. Zelfs het Kremlin ligt nu binnen bereik. Dat de vaak geprezen Russische luchtafweer ook niet waterdicht is werd aangetoond met de schade aan minstens twee bommenwerpers. Volgens kenners kunnen deze vliegtuigen naar de schroothoop.

De Russische president Vladimir Poetin is op de hoogte gebracht van ‘de twee gerapporteerde incidenten’, zei Kremlin-woordvoerder Peskov.

Kijk onze video's over de oorlog in Oekraïne in onderstaande playlist: