Noodtoestand aan Amerikaans-Mexicaanse grens: ‘Biden moet nu ingrijpen’

,,Het is een enorme chaos bij de grens”, zegt Willem Post, Amerikadeskundige bij het Clingendael Instituut. ,,De vreselijke gebeurtenis van Texas is een schoolvoorbeeld van wat er gebeurt als er geen goed migratiebeleid is.” Eerder deze week troffen hulpdiensten in San Antonio, in de Amerikaanse staat Texas, 51 dode migranten aan in een vrachtwagen. Twee Mexicanen zijn inmiddels gearresteerd voor betrokkenheid bij het drama. San Antonio ligt op zo'n 250 kilometer van de Mexicaanse grens. 

In mei heeft een recordaantal van 239.000 migranten geprobeerd de Amerikaans-Mexicaanse grens over te steken. Dat blijkt uit cijfers van de Amerikaanse douane en grensbeveiligingsdienst CPB. De ogen zijn gericht op de Amerikaanse president Joe Biden om de migratiekwestie beter te handhaven. De Texaanse gouverneur Greg Abbott legt de schuld van de dode migranten bij hem neer in een tweet: ‘Deze dode migranten zijn een resultaat van zijn open grenzen.’

Als presidentskandidaat maakte Joe Biden migratie een van zijn hoofdthema's. ,,Hij zou afrekenen met de strenge asielregels van Trump en een eerlijk en humaan systeem opzetten”, zegt Post. ,,Toen Biden eenmaal de verkiezingen won, werd de grens overspoeld met mensen uit landen als Mexico, El Salvador en Guatemala.” De hoopvolle mensen bij de grens komen echter het land niet in en vaak wordt hun aanvraag als vluchteling of asielzoeker niet eens in behandeling genomen. Alsnog doen honderdduizenden migranten een poging om hun leven te verbeteren door een poging te wagen de VS binnen te komen. 

Volgens Post moet Biden, na al anderhalf jaar presidentschap, nu ingrijpen om de enorme toestroom van migranten te organiseren, maar de vraag is hoe. ,,Het doet me ergens denken aan de Nederlandse situatie in Ter Apel. Als wij in dit georganiseerde land op kleine schaal al geen goed beleid kunnen voeren, hoe moeten ze dat dan doen in Amerika?” Post noemt de huidige situatie aan de grens ‘mensonterend’. ,,De opvangcentra zitten overvol en de toestroom van migranten neemt nog steeds toe.”

Een van de grootste dwarsliggers voor Biden is de zogenoemde ‘Title 42’-wet. Deze wet is tijdens de coronapandemie ingesteld onder president Trump en ontzegt asielzoekers de toegang tot de VS, om verspreiding van het virus tegen te gaan. Mensen die een poging waagden om de grens over te steken, werden door de grenspolitie direct teruggestuurd. Begin mei besloot Biden de wet stop te zetten. De pandemie leek op dat moment grotendeels achter de rug. Republikeinse gouverneurs, bezorgd over een mogelijke migrantengolf, stapten naar de rechter om Title 42 in stand te houden. Dat lukte, en de wet is nog steeds van kracht. ,,Dat is problematisch. Mensen komen vanuit hun wanhoop steeds terug naar de grens voor een nieuwe poging om de VS binnen te komen.”

Toch is er volgens Post een sprankje hoop om de enorme migrantenstroom te verminderen. ,,Een langetermijnoplossing zou een soort Marshallplan zijn, waar de VS structureel hulp gaat bieden aan de landen uit Centraal-Amerika.” Een eerste stap is al gezet. Op 10 juni vond in Los Angeles een topoverleg plaats van regeringsleiders uit Noord- en Zuid-Amerika. Er zijn afspraken gemaakt over de huidige migratiesituatie. Zo is Mexico van plan om zelf ook vluchtelingen op te nemen en gaat de VS investeren in landbouwprojecten waar asielzoekers als arbeidskracht ingezet kunnen worden. Ook gaat er meer geld naar het opsporen van mensensmokkelaars die duizenden dollars verdienen met het illegaal vervoeren van asielzoekers.

Bekijk onze nieuwsvideo’s in onderstaande playlist: