Helikopters, vliegtuigen, humvees: de taliban hebben nu Amerikaans wapenarsenaal

De meeste van die wapens waren daarvoor geleverd aan het Afghaanse leger, maar dat bleek uiteindelijk de grote confrontatie toch vooral uit de weg te gaan. Overigens, de lokale strijdkrachten hebben een hoge tol betaald in de strijd tegen de taliban: de afgelopen twintig jaar zijn meer dan 60.000 Afghaanse militairen en politiemensen gesneuveld in de strijd tegen extremisten. Ongeveer 3500 NAVO-militairen sneuvelden eveneens in die periode, waarvan 2500 Amerikanen. 25 Nederlandse militairen kwamen om het leven.

Amerikaanse defensiespecialisten maken zich zorgen om wat ze nu zien. De feestende talibanstrijders sturen regelmatig video’s de wereld in van hun laatste aanwinsten. De extremisten hebben nu de controle over heel veel in de VS gemaakte M4-aanvalsgeweren, meldt The Washington Post. En ook over veel zwaarder spul, inclusief een paar Black Hawk-helikopters en hightech drones. Behalve dat soort militaire hardware zijn de experts vooral bezorgd dat de extremistische groep nu ook geavanceerde technologie binnen handbereik heeft, inclusief biometrische apparaten die door het Amerikaanse leger worden gebruikt om Afghanen te identificeren die Amerikanen en bondgenoten bijstonden.

_{Tekst gaat verder onder de foto.}

De taliban hebben zich de laatste weken vooral bewapend met spullen die min of meer werden achtergelaten of overgedragen door de Afghaanse nationale veiligheidstroepen, zegt Robert Crews, een expert op het gebied van Afghanistan aan de Stanford University. Er gaan verhalen rond dat talibanstrijders zich de afgelopen jaren als infiltranten hebben laten opleiden door het Afghaanse leger en het Westen om precies te weten waar alle spullen zouden liggen als dat moment was gekomen. En ze hebben veel te pakken gekregen. Crews somt op: van nachtkijkers en telescopen tot zeer geavanceerde sluipschuttersgeweren. En van gepantserde voertuigen (humvees zijn veelvuldig te zien op talibanbeelden) en artillerie tot allerlei vliegend oorlogstuig.

Voor de taliban is het ook geweldige propaganda met dat alles te pronken. Heel lang hebben ze immers supermachten (eerst de Russen, toen de Amerikanen) weerstaan met relatief simpele wapens. Ze moesten vooral schuilen voor de suprematie van de Amerikaanse luchtmacht. Naar verluidt zouden 50.000 talibanstrijders en aanverwanten sinds 2001 zijn gesneuveld. Talibanstrijders hebben al gedemonstreerd dat ze buitgemaakte Russische D-30 houwitser-artillerie kunnen gebruiken.

_{Tekst gaat verder onder de foto.}

De grote vraag is of ze ook kunnen omgaan met het moderne Amerikaanse spul. Tussen 2005 en 2021 heeft de VS het Afghaanse leger ter waarde van een slordige 15 miljard euro bewapend, meldt The Washington Post. Zo beschikte de Afghaanse luchtmacht vlak voor de ineenstorting over ruim veertig operationele in Amerika gefabriceerde MD-530-helikopters, aldus de krant, en meer dan 30 UH-60 Black Hawk-helikopters. Er waren ook tenminste 23 bruikbare A-29 Super Tucano-aanvalsvliegtuigen, waarvan sommige waren gemoderniseerd om lasergeleide bommen te droppen. Ook werden 174 M1151 HMMWV’s geleverd, beter bekend als humvees. Daarnaast hadden de Afghanen nog veel, verouderd, Russisch materiaal.

Duidelijk is dat de taliban tientallen humvees hebben bemachtigd. Maar ze zouden ook vier Blackhawks te pakken hebben gekregen en een Super Tucano. Experts twijfelen of dat ooit het begin van een ‘Taliban Air Force’ kan worden, want voor het vliegen met dat materieel is zeer specifieke kennis nodig. Bovendien vragen de Blackhawks veel onderhoud en het is onwaarschijnlijk dat de VS reserveonderdelen zullen leveren. Mogelijk zullen de taliban de Blackhawks proberen te verkopen. Een toestel kost 10 miljoen dollar (8,5 miljoen euro), weet The Washington Post. 

De taliban zouden nog advies kunnen vragen bij buurland Pakistan, waarvan de geheime diensten goede banden hebben met de extremisten. Tegelijkertijd is Pakistan als de dood dat de taliban militaire technologie gaan doorspelen of verkopen aan Pakistaanse opstandelingen.

Uit talibanvideo’s zou blijken blijkt dat op het vliegveld van Herat is geoefend met een Russische Mi-17-helikopter. Buurland Oezbekistan meldde deze week ongeveer 22 vliegtuigen en 24 helikopters uit Afghanistan tot landen te hebben gedwongen. Een kwart van alle vliegtuigen van de Afghaanse luchtmacht zou daar nu staan. Veel resterende Amerikaanse apparatuur zou onklaar zijn gemaakt door vertrekkende Afghaanse troepen of zijn overgevlogen naar de Panjshir-vallei ten noorden van Kabul. Daar zijn Afghaanse anti-taliban-troepen bezig zich te hergroeperen onder leiding van Ahmad Massoud, de zoon van wijlen Ahmad Shah Massoud, de vermoorde leider van de Noordelijke Alliantie.

Maar of de taliban daadwerkelijk de meest geavanceerde Amerikaanse technologie daadwerkelijk kunnen gaan inzetten, valt zeer te bezien, denken Amerikaanse experts. Want net als de Afghaanse strijdkrachten dat waren ten tijde van Amerikaanse assistentie zouden ze afhankelijk zijn van zeer dure technische ondersteuning en die moet komen van Amerikaanse en buitenlandse bedrijven. Het is uitgesloten dat de Amerikaanse regering dat zou toestaan ook al zouden de taliban dat allemaal kunnen betalen. 

Veel van de indrukwekkende Amerikaanse technologie is nu mooi om mee te paraderen maar zal zeer waarschijnlijk uiteindelijk voor de taliban onbruikbaar zijn en eindigen onder een dikke laag stof, zo wordt verwacht en gehoopt. 

Bekijk hier al onze video's over de huidige situatie in Afghanistan: