Europese Commissie komt met actieplan tegen racisme: ‘Dit is heel moedig’

In een conceptplan dat is ingezien door deze krant schrijft de Commissie dat ‘de tegenstelling tussen onze gelijkheidswaarden en de realiteit van ingebakken racisme niet meer genegeerd kan worden’. Volgens Samira Rafaela, Europarlementariër voor D66, is dit een doorbraak. ,,Ik vind dit heel moedig van de Commissie. Dat nu op het hoogste niveau erkend wordt dat er in Europa sprake is van racisme is echt bijzonder.”

Er is op dit moment al Europese wet- en regelgeving van kracht op het gebied van racisme en discriminatie, maar de uitvoering daarvan door de lidstaten wordt nauwelijks gecontroleerd. De Commissie gaat dat nu allemaal tegen het licht houden en zo nodig verbeteren, en er op toezien dat de regels worden nageleefd. Zo is er bijvoorbeeld afgesproken dat er in elk land zogenaamde gelijkheidscommissies zijn die ervoor moeten zorgen dat mensen die gediscrimineerd worden, gebruik kunnen maken van hun rechten. Die zijn er inmiddels bijna overal, maar uit onderzoek blijkt dat ze lang niet altijd serieus worden genomen.

,,De lidstaten hebben de grootste verantwoordelijkheid”, zegt Rafaela. ,,Daarom vind ik het heel goed dat de Commissie ze niet gaat loslaten, maar gaat monitoren of ze doen wat is afgesproken. Alleen zo kun je zorgen dat al die programma’s om discriminatie tegen te gaan op de woningmarkt, in het onderwijs en op de arbeidsmarkt, ook worden uitgevoerd.”

Ook is ze blij dat de Commissie ontwikkelingen op het gebied van kunstmatige intelligentie in de gaten gaat houden. In het plan wordt gesignaleerd dat algoritmes sommige vooroordelen kunnen bevestigen of zelfs stimuleren. ,,Ander goed punt: de speciale anti-racismecoördinator. Dat is iemand die met één been in de Commissie staat en met het andere in de maatschappij. Prima.”

De Commissie vindt dat ze zelf, als werkgever, het goede voorbeeld moet geven. Zo komt er een verplichte cursus voor personeelszaken om onbewuste vooroordelen tegen te gaan bij het aannemen van mensen. Ze benadrukt dat nog steeds de beste mensen moeten worden aangenomen, maar dat er een grotere diversiteit onder kandidaten nodig is.

Is dit allemaal genoeg? ,,Nee”, zegt Rafaela. ,,Maar het klinkt wel als muziek in mijn oren. Ook de jaarlijkse verkiezing van een Diversiteitshoofdstad, ja. Goed beleid moet je aanmoedigen. Het had natuurlijk alleen nooit zo ver moeten komen. Het is veel en veel te laat. Het is absurd dat de dood van George Floyd in de VS hiertoe de aanzet heeft moeten geven. De EU is veel te lang veel te relaxed geweest.”

Bekijk hier onze video's over racisme in de samenleving.