EU steggelt over uitgeklede olieboycot

Op tafel ligt een compromisvoorstel voor een uitgeklede olieboycot. Door alle olie-invoer per schip te verbieden maar die naar enkele landen per pijplijn tijdelijk nog wel toe te staan hopen de lidstaten het verzet van voornamelijk Hongarije, dat voor 100 procent afhankelijk is van Russische olie, te breken. Hoewel de olieboycot dan niet totaal is, zoals de Europese Commissie had gewild, zou de invoer volgens bronnen in Brussel tegen eind dit jaar dan toch met twee derde teruglopen. Ook voor Tsjechië, Slowakije en Kroatië, net als Hongarije bovengemiddeld afhankelijk van Russische olie, zou tijdelijk een uitzondering worden gemaakt. 

Nederland is voorstander van een zo effectief mogelijke boycot, ook al komt de helft van de olie die over zee wordt aangevoerd via Rotterdam. Belangrijk is volgens nauwbetrokkenen bij de onderhandelingen wel dat de ‘pijn’ van een olieboycot gelijk wordt gedeeld. Er mag geen concurrentievoordeel of -nadeel optreden. Ook mogen landen die tijdelijk nog per pijplijn worden bevoorraad, hun olie niet doorverkopen.

De bijeenkomst van de leiders maandag en dinsdag zet druk op het overleg, dat nu al wekenlang aansleept. Doordat een akkoord ontbreekt hangen ook andere maatregelen uit het zesde sanctiepakket nog in de lucht. Het gaat dan om de voorstellen van de Europese Commissie om nog eens drie banken, waaronder de Sberbank, Ruslands grootste, van het internationale betalingsverkeer af te snijden, drie Russische staatszenders uit de Europese ether te halen en zowel de Russische kerkelijk leider Kirill als een groot aantal (hoge) militairen, onder meer verantwoordelijk voor het brute geweld in Boetsja, toe te voegen aan de sanctielijst. Dat betekent dat ze niet meer naar Europa kunnen reizen en eventueel vermogen in Europa wordt bevroren. De militairen staan meteen ook kandidaat voor berechting wegens oorlogsmisdaden later.

Op de top in Brussel is morgenavond per video ook de Oekraïense president Zelenski present. Hij geeft de aftrap voor een discussie over de actuele situatie in zijn land. De top gaat verder over acute steun aan Oekraïne om het land draaiende te houden – wat volgens IMF-berekeningen 5 miljard per maand kost - en over steun voor de heropbouw. Daarnaast buigen de leiders zich over de voedselveiligheid en concreet over mogelijkheden om toch graan uit Oekraïne naar de belangrijkste afnemers in Afrika en het Midden-Oosten te krijgen.  

Bekijk hier onze video’s over de oorlog in Oekraïne: