Eén miljoen Congolezen luisteren naar vredestaal paus Franciscus

Franciscus (86) vroeg de bevolking tijdens de mis op het vliegveld van de hoofdstad om ‘missionarissen van de vrede’ te zijn en ‘samen te werken om de cirkel van geweld te verbreken.’ Die oproep kwam niet uit de lucht vallen. Het was een verwijzing naar de crisis in het oosten van het land. Dit deel van de Democratische Republiek Congo is al tijden het toneel van geweld.

Fransiscus riep tijdens de mis de Congolezen op om de moed te vinden elkaar te vergeven. Verder vroeg hij aan de christenen die betrokken waren bij het conflict om de wapens neer te leggen. Congo heeft ongeveer 100 miljoen inwoners, waarvan 40 procent katholiek is. Zijn toehoorders zeiden na afloop te hopen dat de woorden van de paus voor minder geweld zorgen of een opening vormen voor vredesoverleg.

Of dat daadwerkelijk gebeurt, valt te betwijfelen. In het oosten van het land zijn namelijk meer dan 120 gewapende groepen actief. Het conflict in de regio duurt al tientallen jaren, maar vorig jaar laaide de strijd op toen de militante Tutsi-rebellengroep M23 opnieuw een offensief begon. De Verenigde Naties en mensenrechtenorganisaties hebben de rebellen beschuldigd van het plegen van wreedheden tegen burgers. De regering in Kinshasa en de VN beschuldigen buurland Rwanda ervan M23 te steunen. Rwanda ontkent dit. De laatste tijd zijn de spanningen tussen beide landen verder opgelopen.

Afgelopen week beschoot Rwanda een Congolees militair vliegtuig dat het Rwandese luchtruim zou hebben geschonden. Volgens de Congolese regering heeft het buurland belang bij chaos in de regio om zo de eigen (machts)positie over de exploitatie van waardevolle grondstoffen te handhaven.

Tijdens zijn eerste toespraak, dinsdag, maakte paus Franciscus al een duidelijke toespeling op de strijd om de grondstoffen. ,,Stop met de verstikking van het land. Het is geen mijn die moet worden ontgonnen of een terrein dat mag worden geplunderd.’’ Hij wil de aandacht vestigen op de (internationale) hebzucht die volgens hem de voedingsbodem vorm van het conflict in Congo. De bodem bevat zeer gewilde mineralen als diamanten, goud, koper, kobalt, tin, tantalium en lithium.

De mijnbouw wordt daarnaast in verband gebracht met uitbuiting van arbeiders en aantasting van het milieu. ,,De rijke landen kunnen hun ogen niet sluiten voor wat er in deze Afrikaanse regio gebeurt’’, aldus Franciscus die door zijn bezoek internationale aandacht vestigt op het conflict en de gevolgen voor miljoenen Congolezen.

Het is 38 jaar geleden dat de enorme katholieke gemeenschap van Congo door een paus werd bezocht. Paus Johannes Paulus II was de laatste in 1985. Eigenlijk zou Franciscus vorig jaar juli al zijn afgereisd, maar dat ging niet door vanwege knieproblemen en de onveilige situatie in Oost-Congo. Een bezoek aan dit gebied is overigens opnieuw geschrapt vanwege het geweld. De kerkvader blijft in hoofdstad Kinshasa en ontmoet er mensen die in het oosten slachtoffer zijn geworden van het geweld.

Vrijdag reist de paus door naar buurland Zuid-Soedan. Dit jongste land ter wereld heeft eveneens met veel conflicten te maken.

Bekijk onze nieuwsvideo’s in onderstaande playlist: