Duikers ronden onderzoek af bij wrak van veerboot die 27 jaar geleden zonk

Volgens het officiële rapport uit 1997 van een door Estland, Zweden en Finland opgerichte onderzoekscommissie, zonk het schip doordat sloten van de boegdeur het begaven in ruw weer, waarna de klep losscheurde en het autodek onder water kwam te staan. Al bleven er allerlei alternatieve theorieën over de oorzaak circuleren. 

De discussie over de oorzaak van de ramp kreeg vorig jaar een nieuwe impuls door een documentaire van Discovery Channel met nieuwe beelden van de rampplek. Documentairemakers toonden beelden van twee grote gaten - van 4 meter hoog en 1,2 meter breed- in de romp van de gezonken veerboot. 

Een Noorse hoogleraar maritieme technologie zei in de documentaire dat de schade - volgens hem het gevolg van een botsing met een object met een gewicht tussen de 1000 en 5000 ton dat zich voortbewoog met een snelheid tussen de twee en vier knopen (3,7 en 7,4 kilometer per uur, red.) - ‘een grote rol’ zou kunnen hebben gespeeld bij het zinken. Margus Kurm, voormalig lid van de Estse onderzoekscommissie naar de scheepsramp, zei in een reactie dat hij een aanvaring met een onderzeeboot waarschijnlijk acht.

Nieuwe naspeuringen zaten er niet meteen in omdat de rampplek als massagraf een beschermde status had. Na aanpassing van de regels, kon alsnog nieuw officieel onderzoek van start gaan.

Het drama dat zich in 1994 afspeelde is één van de grootste maritieme catastrofes uit de 20ste eeuw. Het wrak ligt 41 kilometer uit de kust van het Finse eiland Utö op een diepte van zo’n 80 meter. De Zweedse averijcommissie maakte vorige maand bekend dat het vooronderzoek plaatsvindt om de omvang van de schade aan het wrak beter te kunnen inschatten. Daarna volgen complexe fotografische onderzoeken met behulp van 3D-technologie.

De Estonia zonk in de nacht van 27 op 28 september 1994 tijdens een routineoversteek van Tallinn naar Stockholm. Aan boord bevonden zich 803 passagiers, de meesten van hen Zweeds, en 186 bemanningsleden, overwegend Ests. Van de 989 opvarenden overleefden er 137, onder wie een Nederlandse vrachtwagenchauffeur. De overige 852 slachtoffers kwamen om het leven door onderkoeling of verdrinking. Onder hen de Nederlandse vrachtwagenchauffeur Tom de Klerk (32) uit het Zeeuwse Kapelle. Slechts 93 lichamen werden teruggevonden, waarvan het laatste 18 maanden later.

Overlevenden en familieleden van de overledenen hebben ruim twee decennia gestreden voor een vollediger onderzoek naar de scheepsramp.