Dit gebeurde er vannacht: ‘Akkoord over staakt-het-vuren nog ver weg’

De Oekraïense president Volodimir Zelenski zei afgelopen nacht in een videoboodschap dat de gesprekken met Rusland om een ​​einde te maken aan de oorlog in zijn land ‘zwaar en soms confronterend zijn.’ Ondanks het pessimisme van de onderhandelaars, zei hij ook dat er wel degelijk vooruitgang wordt gemaakt. ,,Stap voor stap gaan we vooruit.’’ Inhoudelijk is er verder niks bekendgemaakt over de onderhandelingen. ,,We blijven op verschillende niveaus werken om Rusland aan te moedigen op weg naar vrede”, aldus Zelenski over de besprekingen die volgens hem vrijwel elke dag plaatsvinden.

De Oekraïense president greep de videoboodschap ook aan om Russische troepen te beschuldigen van het dwarsbomen van pogingen om burgers uit de havenstad Marioepol te evacueren. Daar leven volgens Zelenski op dit moment ongeveer 100.000 mensen in ‘onmenselijke omstandigheden, volledig geblokkeerd, zonder voedsel, zonder water, zonder medicijnen, onderhevig aan constante beschietingen en bombardementen.’ ,,Er is daar niets meer. Alleen ruïnes.’’

Beschietingen van Marioepol door Russische troepen hebben tot gevolg dat niet alleen inwoners nauwelijks kans hebben de stad te ontvluchten, maar ook dat Oekraïense reddingswerkers geen toegang krijgen tot de plek van een gebombardeerd theater. Hier schuilden mogelijk honderden burgers in kelders toen het gebouw vorige week werd getroffen door een luchtaanval. Rusland ontkent het theater te hebben beschoten of burgers aan te vallen.

Volgens het Russische persbureau RIA is inmiddels bijna de helft van de stad die voor de oorlog ruim 430.000 inwoners telde, veroverd door Russische strijdkrachten en pro-Russische Oekraïense rebellen. De Oekraïense autoriteiten hadden een dag eerder de oproep van Rusland tot overgave naast zich neergelegd. Inmiddels is sprake van felle straatgevechten. 

_{Tekst gaat verder onder foto.}

Ook om Charkov, de op één na grootste stad van het land, wordt al dagenlang flink gevochten. De Oekraïense strijdkrachten zeggen dat ze een grote Russische aanval op de oostelijke stad hebben afgewend. Volgens de Oekraïense krant Oekrajinska Pravda zette Rusland gisteravond gevechtshelikopters in. De krant verwees daarvoor naar de lokale chef defensie. ,,Onze troepen handhaven hun posities”, zei Oleg Sinegoubov. Volgens hem was de situatie in de belegerde stad Izium, ruim honderd kilometer verderop, echter moeilijk. Er kon gisteravond geen verbinding met de stad worden tot stand gebracht.

Het Russische leger heeft gisteren drie raketten afgevuurd op niet nader gespecificeerde militaire installaties in de buurt van de stad Rivne, in het noordwesten van Oekraïne. Dat zei de regionale commandant van het Oekraïense leger, Vitali Kovalj, tegen persbureau Unian. Hij voegde toe dat verliezen aan Oekraïense zijde als gevolg van de raketaanvallen nog niet duidelijk zijn. Maar volgens het Russische ministerie van Defensie zijn alleen al bij een van de drie aanvallen, op het militaire oefenterrein Nova Ljoebomyrka, meer dan tachtig Oekraïense strijders omgekomen.

De Oekraïense leiding acht het momenteel onwaarschijnlijk dat het Belarussische leger naast Rusland zal ingrijpen in de oorlog in Oekraïne. De kans dat president Alexander Loekasjenko de beslissing neemt om deel te nemen aan de oorlog is ‘15 tot 20 procent’, zei de Oekraïense presidentieel adviseur Oleksiy Arestovich gisteravond.

Loekasjenko is een bondgenoot van de Russische president Vladimir Poetin. Ondanks dat Russische strijdkrachten grondgebied in Belarus gebruiken als springplank om Oekraïne binnen te vallen, neemt het land tot nu toe niet actief deel aan de oorlog, ondanks herhaald aandringen van Moskou.

De Italiaanse autoriteiten onderzoeken een luxejacht dat wordt gelinkt aan president Poetin. De 140 meter lange Scheherazade ligt in de haven van Marina di Carrara in de regio Toscane. Onder andere The New York Times en het team rond de veroordeelde Russische oppositieleider Aleksej Navalny brengen het schip in verband met Poetin. De Italiaanse financiële opsporingsdienst legt nu informatie uit databases en handelsregisters naast elkaar om te kijken of die beweringen kloppen.

Het schip ligt momenteel op een werf van jachtenbouwer The Italian Sea Group. Dat bedrijf ontkent stellig dat de Scheherazade bezit is van Poetin. Maar een plaatselijke bestuurder van vakbond Cgil meldde onlangs dat er ‘ongewone ontwikkelingen’ rond het schip waren. Zo werd de volledige Russische bemanning vervangen door Britten, zegt hij tegen een Italiaans persbureau. 

Italië heeft bezittingen van Russische oligarchen ter waarde van ruim 800 miljoen euro in beslag genomen, zei premier Mario Draghi na een speech van president Zelenski voor het Italiaanse parlement. Zelenski riep de Italianen op alle bezittingen van de Russische elite te bevriezen. ,,We moeten al hun bezittingen bevriezen, hun rekeningen, hun jachten, van de Scheherazade tot de kleinste’’, aldus de president die bezig is aan een digitale tournee langs parlementen. Op 31 maart spreekt hij de Tweede Kamer toe via een videoverbinding.

Vandaag vertrekt de Amerikaanse president Joe Biden richting Europa. Op zijn programma staan onder meer ontmoetingen met de Navo-top en de Europese Unie in Brussel. Ook zal hij Polen bezoeken. Biden voert overleg over een nieuw sanctiepakket tegen de Russen. Die extra maatregelen zullen morgen bekend worden gemaakt. Een belangrijk onderdeel van het pakket is aanscherping van bestaande strafmaatregelen om het Moskou nog moeilijker te maken om sancties te omzeilen.

EU-kopstukken maakten al duidelijk te werken aan nieuwe strafmaatregelen nu Rusland ook na vier forse strafpakketten nog weinig aanstalten maakt de oorlog in Oekraïne te staken, maar steeds bruter optreedt. Maar oude tegenstellingen tussen de lidstaten dreigen weer op te spelen nu vooral de Russische export van gas, olie en steenkool als doelwitten overblijven. Daarom ligt het voor de hand om eerst te proberen om de werking van eerdere sancties te versterken, zeggen Brusselse bronnen.

Zo onderzoekt de EU of zij ook bijvoorbeeld familieleden kan aanpakken van gestrafte Russen. Dat moet het hun onmogelijk maken om sancties te omzeilen door bezittingen en/of bestuursfuncties aan hen over te dragen.

Van strafmaatregelen tegen Russische fossiele brandstoffen ziet Nederland het voorlopig niet komen. Nederland staat daar wel voor open, maar heeft begrip voor het verzet van landen die zeggen dat gas en die olie nog niet te kunnen missen en wil de eenheid in de unie niet op het spel zetten. 

Bekijk hier onze video’s over de oorlog in Oekraïne: