Dalen en dorpen in België en Duitsland veranderd in één grote vuilnisbelt: ‘Ik wil hier niet meer wonen’

Nu het rampgebied beetje bij beetje opdroogt, ontrolt zich een afschuwelijk beeld. Dalen en dorpen in België en Duitsland zijn veranderd in één grote vuilnisbelt. Overal hebben kolkende watermassa’s bergen opgestapeld tegen obstakels stroomafwaarts. Bij bruggen en huizen, geheel of gedeeltelijk weggeslagen, liggen metershoge lagen met resten van woningen, huisraad, auto’s en caravans, verkeers- en reclameborden. De aanblik schreeuwt om actie. Allereerst wordt de zoektocht naar de vermisten opgevoerd: ten minste twintig in België en mogelijk duizend in Duitsland. Familieleden en vrienden hopen vurig dat zij niet zullen worden opgeteld bij het aantal al geregistreerde doden. Bij de zuiderburen zijn er al 24 geborgen, in Duitsland loopt het dodental - 130 - schrikbarend hard op.

Dat het drama in het stroomgebied van de Maas en haar zijrivieren veel emoties losmaakt onder heel de bevolking, bewijst de massale steun voor hulpacties. In België is een rekeningnummer voor noodhulp geopend. Ook spontane crowdfundingacties leveren veel geld op. ,,Die solidariteit tussen mensen is op dit moment goud waard’’, aldus minister van Binnenlandse Zaken, Annelies Verlinden. Net als in Nederland heeft ook de Belgische regering crisisbeheer afgekondigd. De federale overheid neemt alle hulpverlening in het getroffen gebied voor haar rekening.

Burgers kunnen zich bij het Rode Kruis melden als ‘crisisvrijwilliger’ om te helpen bij opruimacties in het rampgebied, waarvan het stadje Pepinster de grootste poel van ellende is. De ravage en het opgelopen trauma is daar onder burgers zo groot dat ze er, ook na herbouw, niet meer willen wonen of alle moed op een terugkeer hebben verloren. ,,Het is rampzalig. We zijn ons huis, onze auto’s en zelfs ons dorp kwijt’’, zegt Jean Marechal tegenover de krant De Morgen. Karinne Rensonnet wil er nooit meer wonen. ,,Het trauma is te groot’’, zegt de 62-jarige vrouw. ,,Het heeft heel veel moeite gekost om weg te komen. Ik dacht op een bepaald moment dat ik zou sterven.’’

In Duitsland neemt president Frank-Walter Steinmeier vandaag het rampgebied in ogenschouw. Hij brengt onder meer een bezoek aan Erftstadt, waar huizen en auto’s zijn weggespoeld en zijn verdwenen in enorme gaten als gevolg van aardverschuivingen. ,,Uw lot snijdt me door het hart’’, zei het staatshoofd voorafgaand aan zijn bezoek. Het natuurgeweld heeft in Duitsland al aan zeker 133 mensen het leven gekost en gevreesd wordt dat dit dodental nog flink zal oplopen, omdat mogelijk duizend mensen nog worden vermist. Alleen al in de Landkreis Ahrweiler, in de deelstaat Rijnland-Palts, zijn meer dan negentig doden te betreuren. De zwaarst getroffen gemeente in dit gebied is Schuld, waar talloze huizen zijn weggevaagd. 

,,Kijk uit’’, zegt een vrouw tegen haar man als hij door een raam blootsvoets in een onder water gelopen kamer stapt van zijn huis in Erfstadt-Blessem (ten zuidwesten van Keulen). Als hij na het opnemen van de eerste schade terugkeert, sluit hij alle ramen. ,,Ik wil geen plunderaars op ideeën brengen’’, zegt hij tegenover een verslaggever van de krant Frankfurter Allgemeine. Boven het stadje klapwieken helikopters. Zij brengen burgers die uit hun huizen zijn bevrijd naar veilig gebied en keren terug met de eerste hulpgoederen. In Erfstadt hangt overal een doordringende lucht van benzine. Om nieuw gevaar te voorkomen proberen hulpverleners eerst gesprongen gasleidingen te dichten. Bij Renate Richardt staat haar tuin blank. Stookolie heeft zich er vermengd met hemelwater. ,,Er zijn hier vooral oudere mensen gestorven. Jongeren konden zich nog op tijd redden. Daar heb ik geen woorden voor’’, aldus de 80-jarige Richardt.

Intussen steken mensen overal de handen uit de mouwen. Bij een supermarkt gooien medewerkers producten met waterschade in een vuilniswagen op een parkeerplaats die nog altijd blank staat. Daarnaast leggen buren weggespoelde spullen van de begraafplaats op een muurtje. Gedenkstenen, kruizen en beeldjes stapelen zich op. Bernd Bönisch vraagt zich wanhopig af wanneer hij weer het graf van zijn vrouw kan bezoeken.

De beelden van de rampspoed in Nederland, België en Duitsland maken ook grote indruk in andere landen. Na het zien van alle ellende besloot de ceo van Apple, Tim Cook, om de hulpverlening financieel te ondersteunen. ,,Ons medeleven gaat uit naar mensen die zijn getroffen door de verwoestende overstromingen. Apple zal de hulpverlening ondersteunen met een donatie.’’

Duitsland houdt er rekening mee dat de wederopbouw vele jaren zal duren en vele miljarden euro’s zal kosten. Veel huizen, bruggen en wegen zijn weggespoeld. In en groot gebied is het elektriciteitsnet vernield. Ook het netwerk voor mobiel telefoonverkeer ligt plat. Het plan voor wederopbouw zal een van de laatste grote klussen zijn van kanselier Angela Merkel die dit najaar vertrekt uit de politiek.

Bekijk onze video’s over het noodweer in Limburg in onderstaande playlist: