Boris Johnson haalt uit: ‘Oekraïne snel lid maken van Navo’

In een opmerkelijk opiniestuk in de Amerikaanse krant The Washington Post stelt Johnson dinsdag dat het paaien van Vladimir Poetin niets heeft opgeleverd en dat de toelatingsprocedure van Oekraïne tot de Navo nu moet beginnen.

‘We hebben creatief om de zaak heen gedraaid en zien waar dat ons heeft gebracht. Decennialang hebben we diplomatiek dubbelzinnig gepraat over de Navo en Oekraïne – en het is geëindigd in een totale ramp’, schrijft de oud-premier die recent weer in Kiev was en daar een heldenstatus geniet vanwege de snelle en vroege militaire hulp toen de Oekraïense hoofdstad dreigde te worden veroverd door Russische troepen.

Johnson stelt nu dat hij zich bij nader inzien heeft vergist in alle voorzichtigheid die ook hijzelf betrachtte als een Oekraïens Navo-lidmaatschap ter sprake kwam. ‘Als je me vóór de invasie van Poetin had gevraagd wanneer Oekraïne lid zou worden van de Navo, had ik geantwoord: ‘Als de hel dichtvriest, zeker niet de komende tien jaar’. Als je me had gevraagd of we nu Challenger-tanks naar Oekraïne zouden sturen, of Abrams-tanks, of dat de Duitsers nu Leopard-tanks zouden sturen, dan had ik je voor gek verklaard. Net zoals ik dacht dat je gek was als je me had verteld dat Poetin Oekraïne zou binnenvallen’.

Het te vriend houden van Moskou heeft niets opgeleverd, concludeert Johnson nu. ‘Kijk eens wat er gebeurde toen we ons uiterste best deden om Poetin niet te provoceren. We hebben hem gesust op de Navo-top in Boekarest in 2008. De Oekraïners wilden toen een Nato Membership Action Plan (MAP) en een tijdspad om lid van de Navo te kunnen worden. Ze kregen warme woorden over een eventueel Navo-lidmaatschap, maar geen MAP. Poetin was op die top en toonde zich tevreden over het resultaat. En wat deed hij vervolgens: in 2014 viel hij Donbas en de Krim binnen, met zijn kenmerkende combinatie van flagrante leugens en brutaliteit. In plaats van hem correct te straffen, reageerden we met een beleid van laffe verzoening’.

Vervolgens krijgen zijn oud-collega's in Parijs en Berlijn er van Johnson van langs: ‘Verre van het helpen van Oekraïners om de Russen uit hun land te verdrijven, kregen we de tragikomische Normandische contactgroep (een overleg tussen Rusland, Oekraïne, Duitsland en Frankrijk, red.) waarbij Rusland en Oekraïne werden behandeld alsof ze beide even schuldig waren, terwijl Rusland duidelijk de agressor was en Oekraïne het slachtoffer. Sindsdien staat het Navo-lidmaatschap in theorie op de agenda, maar iedereen wist dat het gewoon niet zou gebeuren, of in ieder geval niet tijdens het politieke leven van wie dan ook rond de overlegtafel (van de contactgroep).’

Het resultaat van al die diplomatieke spelletjes is de ergste oorlog in Europa sinds 80 jaar, concludeert Johnson. ‘Vroeger beweerden mensen dat Oekraïne militair niet goed samen kon gaan met de Navo. Tegenwoordig werken Oekraïners met een duizelingwekkende verscheidenheid aan apparatuur uit Navo-landen. Dat doen ze vakkundig en moedig. Er is absoluut niets dat de Navo de Oekraïners zou kunnen leren over het voeren van een oorlog – sterker nog, er is veel dat wij van hen zouden kunnen leren’.

De Oekraïners moeten alles krijgen wat ze nodig hebben om deze oorlog zo snel mogelijk te beëindigen, stelt de oud-premier. ‘En we moeten beginnen met het proces om Oekraïne toe te laten tot de Navo, en daar nu mee beginnen’. Johnson voorspelt dat zijn woorden ‘in sommige Europese hoofdsteden moeilijk te verteren zullen zijn’.

Kijk onze video's over de oorlog in Oekraïne in onderstaande playlist: