Bestaan de Winterspelen nog in 2080?

Klimaatverandering gaat ervoor zorgen dat toekomstige Olympische Winterspelen steeds minder winters zullen worden, zo berekende het Amerikaans bedrijf Intertrust Technologies. Steeds vaker zal er kunstmatige sneeuw moeten worden gefabriceerd zoals overigens ook al in Pyeongchang het geval was. Bekende wintersteden waar ooit Olympische Spelen werden gehouden kunnen dat na 2050 wel vergeten omdat het er simpelweg te warm zal zijn, zelfs voor kunstmatige sneeuw.

Bij het skiën en snowboarden in Zuid-Korea werd tussen 90 en 98 procent kunstmatige sneeuw gebruikt. Intertrust Technologies heeft alvast uitgerekend dat de volgende Winterspelen, over vier jaar in Peking, zo goed als zeker voor 100 procent op kunstmatige sneeuw zullen plaatsvinden. De laatste jaren was er niet één winter in de regio die voldoende natuurlijke sneeuw opleverde voor Olympische evenementen. Het goede nieuws is dat de temperatuur in Peking (gemiddeld min 11 graden in januari en min 6 in februari) ideaal is voor het bewaren van nepsneeuw. ,,De Olympische Spelen zijn onderdeel van de brede discussie over wat er aan de hand is met onze winters”, aldus Seth Wescott, tweevoudig Olympisch kampioen snowboarden. Hij zit in een actiegroep van sporters, genaamd ‘Bescherm onze winters’.

Intertrust heeft ook gekeken naar de kandidaat-steden voor de organisatie van de Spelen van 2026. Calgary heeft qua klimaat de beste papieren voor echte sneeuw. Saporro in Japan was goed omdat temperaturen van onder het vriespunt gegarandeerd lijken in februari, zodat nepsneeuw niet smelt. Dat betekent ook extra kosten. Pyeonchang zou bijna vijf miljoen euro hebben uitgegeven aan sneeuwmachines.

Maar de echte problemen dreigen op de langere termijn. Tegen 2050 zullen 9 van de 21 steden die de Olympische Winterspelen tot nu toe organiseerden, dat meer dan waarschijnlijk niet meer kunnen doen door de opwarming van de aarde, zo berekende een team van Canadese wetenschappers van de universiteit van Ontario.

Scott en zijn team gaan ervan uit dat de gemiddelde temperatuur wereldwijd met zo’n 2 tot 3 graden Celsius zal toenemen, uitschieters niet meegerekend. Volgens zijn berekeningen zal dat ertoe leiden dat in vier van de 21 steden die de Olympische Winterspelen tot nu toe organiseerden de omstandigheden waarschijnlijk compleet onmogelijk worden om dat opnieuw te doen. In nog eens vijf andere steden wordt het 'riskant' om groot in te zetten op wintersport. Bijvoorbeeld voor Grenoble in Frankrijk en Garmisch-Partenkirchen in Duitsland ziet het er klimaattechnisch slecht uit, aldus het onderzoek. 

Met Sochi, waar de Winterspelen in 2014 nog plaatsvonden, werd een atypische stad aan het lijstje met gaststeden voor de Spelen toegevoegd. Dat er toen problemen waren om genoeg goede sneeuw te vinden, verbaasde niemand: het leven in het Olympisch dorp had er bij momenten meer weg van een badplaats aan de Middellandse Zee dan een skioord. Problematisch was echter dat verschillende atleten door de slechte sneeuw ten val kwamen en soms zelfs geblesseerd geraakten. 

Op vele plekken wordt dus al gebruik gemaakt van kunstsneeuw om slechte weersomstandigheden te counteren. Scott stelt echter dat die niet altijd soelaas zal kunnen brengen. De huidige technologie achter kunstsneeuw steunt immers op koude omgevingslucht om het water dat tegen hoge druk in de lucht wordt gespoten, te laten bevriezen. Dat lukt niet als de omgevingstemperatuur niet laag genoeg ligt.

Ook het verplaatsen van outdoor-evenementen naar overdekte stadia - denk aan schaatsen en hockey - biedt geen oplossing voor de sneeuwsporten. Je kunt nu eenmaal lastig een skiafdaling nabootsen in een sporthal. Het ziet er dus naar uit dat de Olympische Winterspelen in de verre toekomst zullen georganiseerd worden door een roterend clubje van steden die koud genoeg zijn, voorspellen de Canadezen.