Wiet op recept: Hoop gloort voor duizenden patiënten

Eerder dit jaar heeft gezondheidsminister Edith Schippers het Zorginstituut - dat de minister adviseert over de inhoud van verplichte zorgverzekeringen - opnieuw om advies gevraagd over de werkzaamheid van medicinale cannabis.

Medicinale cannabis werd tot op heden niet opgenomen in het basispakket, omdat de werking nooit wetenschappelijk werd aangetoond. Toch vergoedde een aantal verzekeraars het middel, maar dat was veelal 'uit coulance'. Daar is ook de laatste verzekeraar - Zilveren Kruis - dit jaar mee gestopt. Alleen Zilveren Kruis al had duizend patiënten, voor wie het stopzetten betekent dat ze nu honderden tot duizenden euro's uit eigen zak moeten betalen.

"We snappen dat het stopzetten van de vergoeding in de praktijk voor mensen tot vervelende situaties kan leiden", zegt Ole Heil, woordvoerder van minister Schippers. De minister heeft het Zorginstituut begin dit jaar gevraagd om nog eens te onderzoeken, met de nieuwe methodes die daar voor zijn, of het middel werkt en of het voor een aantal patiënten dat er baat bij heeft alsnog vergoed kan worden. Dat advies is er nog niet.

Uitkomst kan zijn dat het middel voor een aantal patiënten alsnog in het basispakket wordt opgenomen, al is het volgens Heil nog veel te voorbarig om dat zo te stellen. "De uitkomst kan óók zijn dat er geen aanleiding is om iets aan het standpunt te veranderen. Dit is aan het Zorginstituut. Op basis van de uitkomst van de vraag van de minister zal bekeken worden wat de vervolgstappen zijn. Daar kan ik nu nog niet op vooruit lopen."

Duizend, of misschien wel duizenden, Nederlanders voelen zich gedupeerd door het stopzetten van de vergoeding voor medicinale cannabis (wiet op recept). Bredase Peggy de Klerk (36) overweegt zelfs een hongerstaking, schrijft ze in een wanhopige brief aan de gemeente.

Zilveren Kruis (Achmea) was de laatste verzekeraar die dit jaar besloot medicinale cannabis niet meer te vergoeden. Deze verzekeraar had duizend klanten die het middel gebruikten. Volgens de Stichting Patiënten Groep Medicinale Cannabis gebruikers in Tilburg echter zijn veel meer patiënten gedupeerd. Deze patiënten schrijven een heilzame werking toe aan het middel (gedroogde plantjes, maar ook wietolie) bij een breed scala aan klachten, variërend van MS tot kanker en van spierkampen tot de ziekte van Crohn.

In Duitsland wordt het middel sinds dit jaar vergoed, in Nederland niet meer. Volgens Christine Rompa, woordvoerster van Zilveren Kruis, omdat niet is aangetoond dat het werkt. Zoals volgens haar ook geldt voor andere vormen van zorg, die wél worden vergoed. Het antwoord op de vraag waarom de verzekeraar medicinale cannabis aanvankelijk wel vergoedde, moet ze schuldig blijven. "We hebben onze klanten voor dit jaar nog wel een coulanceregeling aangeboden."

Peggy de Klerk is wanhopig. In een brief aan de gemeente en de burgemeester van Breda verdedigt ze zoals ze zelf schrijft haar 'universele recht op zelfbeschikking.' Ze lijdt sinds 2008 aan Multiple Sclerosis. Voorheen slikte ze 26 pillen per dag waarmee ze diverse klachten te lijf ging. Haar neuroloog schreef haar medicinale wiet voor en ze noemt het een wondermiddel, dat haar nu in staat stelt een redelijk normaal leven te leiden.

Nu de vergoeding is gestopt, moet ze maandelijks zelf meer dan 330 euro op zien te hoesten en dat is gezien haar krappe financiële situatie niet mogelijk. Ze is op. "Ik kan als klein persoontje geen gevecht tegen een zorgverzekeraar voeren. Ik ben moe, ik heb hulp nodig", zegt ze. "Ik slaap er niet meer van. Stress op een zenuwziekte is funest. Hebt u een oplossing?", besluit ze haar brief aan de gemeenteraad en burgemeester Paul Depla.

"De noodkreet van mevrouw is bij ons bekend", reageert een woordvoerder van de gemeente en de gemeente - een klantmaneger - denkt ook met haar mee, "want het is duidelijk dat mevrouw in een moeilijke situatie zit", zegt hij. "We herkennen de terugtrekkende beweging van de zorgverzekeraars rondom de vergoeding van medicinale wiet. Maar de huidige wet- en regelgeving biedt geen mogelijkheden voor toestemming voor het telen van eigen (medicinale) wiet."

Wat kan de gemeente dan wél doen? "Als gemeente kunnen we geen behandelingen vergoeden die de zorgverzekeraars besluiten niét te vergoeden. Mevrouw zal daarom opnieuw in gesprek moeten met de zorgverzekeraar voor een passende en effectieve behandeling die de zorgverzekeraar wel vergoedt. We helpen haar daarbij."