Een antieke telefoon, oud strijkijzer of gehaktmolen: geef het aan Rini Janssen uit Breda en hij maakt er een heel nieuw product van. ,,Meestal zijn het lampen, maar ik heb ook een oude accordeon omgebouwd naar een muziekbox, zodat je er via bluetooth nummers op af kunt spelen.”

Upcyclen heet het wat Janssen doet. En dat is naast leuk om te doen ook nog eens hartstikke duurzaam. Producten die anders in de afvalbak zouden belanden, krijgen op deze manier een tweede bestaan. Deze spullen krijgen, vaak met een heel andere functie, een toepassing in een nieuw product dat daardoor van hogere (artiestieke of duurzame) kwaliteit wordt. En dit maakt upcycling anders dan recycling, waarbij afval juist wordt verwerkt tot een nieuwe grondstof dat voor een nieuw product kan worden gebruikt.

Materialen om te gebruiken zijn er genoeg. Al jaren werkt Janssen in het Vindingrijk Kringloopwarenhuis in Breda, waar dagelijks ontzettend veel spullen gedoneerd worden. ,,Vindingrijk is gebouwd op het idee van duurzaamheid. Wat andere mensen afdanken, knappen wij weer op om anderen blij mee te maken. Het gaat niet om de verdiensten, maar om het milieu te sparen.”

En het mes snijdt aan twee kanten: Vindingrijk staat namelijk ook voor duurzaam ondernemen, waaronder het geven van kansen aan mensen met een afstand tot de reguliere arbeidsmarkt. ,,Het is echt een mooi iets. Voor de spullen die normaal weggegooid worden, maar ook voor de mensen die anders thuis zouden zitten zonder werk.”

Zelf werkte Janssen jarenlang in de bouw en later bij een bakker, totdat hij door zware rugklachten helemaal afgekeurd werd. ,,Toch wilde ik graag blijven werken. Via een reïntegratiebureau ben ik uiteindelijk bij Vindingrijk terechtgekomen. Heel leuk.”

Inmiddels geeft hij leiding aan de afdeling wit- en bruingoed. Hier worden spullen gerepareerd en schoongemaakt, zodat ze de winkel weer in kunnen. ,,Maar je hebt ook heel wat dingen die worden weggegooid, omdat er iets kapot aan is, of wanneer er heel veel van binnenkomt. Dat soort spullen gebruik ik dan om iets nieuws van te maken.”

Inmiddels is het upcyclen een vast onderdeel van zijn werkzaamheden geworden. Hij kan er zijn creativiteit in kwijt en vindt de inspiratie dan ook vooral in zichzelf, met een beetje hulp van het internet. ,,Het is gewoon gigantisch mooi om apparaten op deze manier een tweede leven te kunnen geven. Anders wordt het weggegooid; nu staat het in de winkel.”

In het kringloopcentrum aan de Riethil in Breda zijn ter decoratie verschillende creaties van hem te vinden. Maar de lampen zijn ook te koop in ‘Parels’, de nieuwe circulaire winkel van Vindingrijk in de Houtmarkt. ,,Ik merk dat er veel vraag naar is. Sommigen mensen vinden het gewoon mooi, maar je merkt dat die duurzame gedachte ook leeft. Mensen kiezen ook bewust voor een geupcycled product, júist omdat het gemaakt is van andere producten.”

En zijn toekomstdroom? ,,Gewoon lekker creatief bezig blijven met wat er allemaal binnenkomt. Er staat nog wel een grote vleugel die niet meer werkt; daar wil ik nog wel iets mee gaan doen...”