In de blauwe zone leven mensen langer, maar sterven ze sneller

Een pil om ouder te worden bestaat niet. Wel kun je jezelf een energiestoot geven, zegt Avans-docent Lowie van Doninck. Leef zoals in Blauwe Zones. Op vijf plekken in de wereld blijven mensen gemiddeld 12 jaar langer gezond en worden ze 7 tot 8 jaar ouder dan in Nederland.

Gezond ouder worden begint al bij de enorme trap in de hal van Avans in Breda die naar de vierde verdieping voert. ,,Door deze trap zo centraal in de hal te zetten stimuleer je dat studenten met de trap gaan en niet de lift nemen. We moeten meer bewegen. Als je een uur stil zit dan gebeuren er al gekke dingen in je lichaam'', vertelt Van Doninck.

 In zijn kantoor staat hij achter zijn verhoogde bureau. Om zituren te beperken. ,,Een hele dag staan leek me erg vermoeiend, maar je krijgt er juist energie van.''

Lowie Van Doninck (1960) is hogeschooldocent bij de Academie voor gezondheidszorg en onderzoeker bij het lectoraat Active Ageing. Eerder werkte hij bij het Universitair ziekenhuis van Antwerpen. Sinds een jaar of acht heeft hij zich gestort op onderzoek naar Blauwe Zones.

Sindsdien toert hij het land door om er over te vertellen. Zoals woensdagavond als de kerngroep Dementievriendelijk Gilze en Rijen (DVG) haar website opent bij Smaak aan het Wilhelminaplein in Rijen. Daar praat hij vanaf 19.00 uur over Blauwe Zones en dementie. De toegang is gratis.

Het verband tussen gezond leven en dementie is groot. ,,In de Blauwe Zones is het aantal gevallen van dementie maar een kwart tot een vijfde van de cijfers in het Westen. In Nederland zijn er 300.000 mensen met dementie. Dat verdubbelt richting 2050. Het is de belangrijkste doodsoorzaak.'' 

De gezondheidszorg kost 100 miljard. ,,In Blauwe Zones leven mensen langer, maar sterven ze sneller. Kijk eens wat dat oplevert als je weet dat in een mensenleven in Nederland 80 tot 90 procent van de gezondheidskosten in de laatste twee levensjaren worden besteed.''

In Blauwe Zones zijn mensen blijer, ze worden ouder, zijn gezonder. Op vijf plaatsen in de wereld, Okinawa in Japan, Ikaria (Griekenland), Sardinië (Italië), Nicoya (Costa Rica) en Loma Linda (Californië) zijn deze plaatsen wetenschappelijk vastgesteld. 

Lowie van Doninck weet er inmiddels heel veel van en past het dagelijks toe. ,,Het is een positief verhaal over wat je kunt doen. Niet over wat je niet mag.''

In relatie met dementie vindt hij dat de wetenschap te veel met moleculen en te weinig met leefstijl bezig is en met voorzorg. Als je nu beter leeft, heb je straks minder overlast. Niemand van 30 jaar is al bezig met dementie. Toch zou het goed zijn de leefstijl aan te passen. 

,,In Finland krijgen kinderen een schoolmaaltijd, waarvan de helft bestaat uit groenten. Belangrijk en gezond. Kinderen zijn dat gewoon en zullen later veel groenten blijven eten. In Nederland zou je meer kunnen werken met leefstijlcoaches.''

Van Doninck werkt samen met de KBO (130.000 leden in Brabant) en de provincie rond het thema Blauwe zones. Er komt een Blauwe Zone-koffer met bloeddrukmeter, maar ook beweegtips en voedingsadvies. Ook praat hij met zorggroepen van huisarts tot verpleeghuizen. ,,Ik wil mensen inspireren. De focus ligt te veel op ziekte en te weinig op oorzaak.''