Gastheer als 'bemiddelaar' tijdens het stappen: 'Ze brengen rust'

,,Goedenavond, hoe is het? Waar ga je naartoe?” Nieuwe gezichten. Grote, rijzige gestaltes in witte jassen op de Hoge Brug. Met daarop: ‘Gastheren’ en ‘Sterk Op Straat’.

De mannen maken onderdeel uit van een proef. Vier zaterdagen lopen er twee koppels van twee personen rond in de Visserstraat, Potkansteeg, de Haven en de Hoge Brug. Hun missie: SfeerBeheer. 

Initiatief komt van Bram Oei en Remco Theulen, in samenwerking met de gemeente, de politie en horeca. Beide jarenlange ervaring als beveiligers in de binnenstad. ,,We zien verbeterpunten. In de communicatielink tussen gemeente, ondernemers, stappers en politie. Maar hoe brengen we dat bij elkaar? Vandaar het idee van gastheren, als spil”, vertelt Theulen.

Artikel gaat verder onder de foto.

De avond begint rustig. Maar zodra de ergste buien zijn weggetrokken, komt de feestnacht goed op gang. Tientallen mensen lopen, dansen en rennen richting de kroegen. 

De ene groep krijgt een ‘goedenavond’, met de ander wordt een gesprek aangeknoopt. ,,Zijn ze erg beschonken of baldadig, hebben ze onderscheidende kleding aan bijvoorbeeld: dan maak je een praatje”, aldus Oei. Zou de politie dat doen: ,,Dan krijg je toch vaker een fight or flight-respons", merkt hij op. 

Theulen en Oei, maar ook hun collega’s hebben ervaring in beveiliging én het maatschappelijke, zoals de geestelijke gezondheidszorg. Theulen: ,,Met gesprekstechnieken proberen we de dreiging er af te halen.”

Leuk verhaal, maar werkt dat ook bij de doorsnee (benevelde) stapper? De 28-jarige Gino uit Breda voelt zich een ‘stukje veiliger’ door de gastheren. ,,Al die politie om je heen: ik vind het niet prettig. Het maakt de sfeer alleen maar grimmiger. Maar dit: veel gemoedelijker. Plus: geen hangjeugd meer op de brug.”

Maar het blijft niet bij kletsen. Oei vertelt: ,,Het gesprek, het contact, geeft ons gelijk een kans om te kijken: wat is dit voor groep? Hoe gedragen ze zich? Is dit een voetbalclub, een vrijgezellenfeest? En: moeten wij ze in de gaten houden?”

Zo hebben de mannen snel door dat er supporters van VV Venlo in het centrum rondlopen, die de bus naar huis hebben gemist. En laat dat nou net de voetbalclub zijn die NAC gisteravond een veeg uit de pan heeft gegeven. ,,Die moeten we niet in een NAC-kroeg hebben”, concludeert Theulen.

De mannen schakelen cameratoezicht in, informeren portiers: ook daar houden ze een oogje in het zeil. 

De sfeerbeheerders helpen stappers ook uit de brand. Met hun zoektocht naar een kroeg met ‘hardstyle en vooral veel vrouwen’. Staat er iemand in de Potkansteeg over te geven: ,,Ik zou dit even ergens anders doen, man. En niet nog meer bier drinken, doe even een watertje.” Ook spreken ze iemand aan die zojuist is geweigerd bij een kroeg.

Betekent niet dat de agenten helemaal niet meer in het centrum zijn. ,,Voorheen hadden we echt vast een team staan in de binnenstad”, vertelt politieman Rob Verhoeven. ,,Nu blijven we dichtbij, zijn we in de wijken. Maar als het nodig is, zijn er signalen dat de sfeer omslaat, dan zijn we er.”

De gastheren verwelkomen en registreren. De agenten corrigeren. Het is een dunne lijn. Want waar stopt het werk van de gastheren en waar begint het werk van de agenten?

Dat blijkt wanneer de vlam even in de pan slaat. Er wordt een klap uitgedeeld. Iemand slaat op de vlucht. Een agent die hem probeert te pakken grijpt nét mis. Theulen weet hem alsnog te vangen op de brug. 

Is dat wel de bedoeling? Verhoeven: ,,Ze zijn nadrukkelijk gastheren, geen beveiligers. Maar op dit soort momenten mogen ze wat elke burger mag: namelijk iemand bij een strafbaar feit op heterdaad aanhouden.” Theulen: ,,Ik zág hem wegglippen. We proberen vooral aan de preventieve kant te zitten, maar als er toch een vechtpartij ontstaat, proberen we natuurlijk wel de groepen uit elkaar te krijgen.”

Theulen draagt de jongen over aan de agenten en knoopt een gesprek aan met de vrienden van de aangehouden jongen. ,,Als hij niks heeft gedaan, laten ze hem gaan”. Hij sust, de vrienden ontspannen. 

Waar die grens ligt is dus aftasten, erkennen de mannen van SfeerBeheer en de politie. Hun eerste ervaringen zijn in ieder geval positief. Oei over de vuurdoop: ,,Mensen reageren ontspannen, zijn enthousiast.”

De proef met de gastheren loopt tot en met 13 oktober. Daarna wordt de pilot geëvalueerd en wordt het werkgebied van SfeerBeheer mogelijk uitgebreid.