Wat doet de Siberische beer met onze natuur?

Appel- en perenteler Arjan Lambregts uit Zevenbergschen Hoek wrijft zich in z’n handen bij het zien van de weersvoorspellingen. Door de strenge vorst staat de ontwikkeling van z’n bomen stil. Dat betekent dat ze later tot bloei komen. En dat is gunstig, want hoe later de bloei, hoe minder kans op nachtvorst, aldus de teler. 

Bang dat z’n bomen kapotvriezen is hij niet. ,,Als het nou min twintig zou worden, dan zouden de wortels van de perenbomen kunnen bevriezen en dan gaat de boom kapot. Hoe jonger de boom, hoe gevoeliger die is. Daarom pakken we aan het begin van de winter de stam in. Appelbomen kunnen beter tegen de kou.’’

Dat geldt niet voor de narcissen die door het zonnige weer van de afgelopen weken hun kopjes al boven de grond hebben gestoken en voor de al uitbottende bloemknoppen van bijvoorbeeld de boerenhortensia. ,,De vorst gaat die wel de nekslag geven’’, zegt hovenier Martijn van Tilburg, van Jansen Hoveniers uit Sint Willebrord. ,,Je kunt struik afdekken met transparante folie. Maar je moet wel oppassen, want folie ventileert niet. Laat je dat te lang zitten, dan krijg je schimmels of andere plantenziekten.’’ 

Voor Hollandse planten in de volle grond is strenge vorst geen enkel probleem. ,,Het moet een aardig tijdje vriezen wil de vorst in de kluit gaan zitten’’, aldus Van Tilburg. Uitheemse planten moeten wel goed worden afgedekt, bijvoorbeeld met stro, en planten in een pot kunnen het beste naar de vorstvrije schuur. Is dat allemaal gebeurd, dan is het zaak uit de tuin weg te blijven. ,,Je ziet dat veel vaste planten verdorren in de winter en dat alles plat ligt. Mensen willen dat dan weghalen, maar die plant doet dat juist voor isolatie.’’

Ook dieren passen zich over het algemeen goed aan. ,,Daar kunnen wij mensen nog wat van leren’’, zegt boswachter Floris Hoefakker van Staatsbosbeheer, werkzaam rondom Breda. De enige die het volgens Hoefakker misschien wat lastig gaat krijgen is de ooievaar. ,,Die kan minder kikkers vinden als het flink vriest. Maar dan vliegt hij rustig naar België of nog verder door. Vogels maken zich daar echt niet druk over.’’ 

Voor reigers is strenge vorst wel problematisch. Bij het Vogelrevalidatiecentrum in Zundert komen als het wat langer vriest vaak ondervoede reigers binnen, vertelt medewerkster Diwi Zagers. ,,Soms gaan ze op zoek naar muizen. Maar als het sneeuwt is dat ook lastig.’’ Een beetje bijvoeren van reigers en andere vogels kan dan ook geen kwaad volgens Zagers, die adviseert om ook een bakje met gemalen ijs of water neer te zetten. ,,Als er sneeuw ligt, eten vogels wel sneeuw, maar als het droog is, is drinken lastig.’’