Intensief journalistiek onderzoek naar ondermijning: Brabant tussen de bovenwereld en onderwereld

Het is er allemaal, maar er is geen logo, geen campus en geen ondernemersvereniging. De handel in en productie van drugs is crimineel en gaat om die reden verscholen. Je zou hooguit kunnen stellen dat Brabant één grote, verscholen drugscampus is, een ijsberg waarvan af en toe een topje zichtbaar wordt. Dat topje laat zien dat er bijna geen dorp of geen wijk is zonder drugs­criminaliteit. 

Aan de achterkant van die werkelijkheid vinden we een wereld van geweld en intimidatie. Liquidaties, martelingen, afpersing. De voorkant laat zien hoe akelig ver drugscriminaliteit is doorgedrongen in het leven van alledag. U ziet het overal, maar u weet het niet. De kapperszaak is een dekmantel, de royale klant in de winkel of het restaurant een brute crimineel, de sponsor van de voetbalclub een handelaar met bloed aan zijn handen. Volgens sommige deskundigen worden delen van de maatschappij ondermijnd door criminelen, volgens anderen voert justitie een verloren strijd.

Hoe diep zit de rot in ons mooie Brabant? Wat gebeurt er in de straat dat u niet ziet? Is er anno 2019 echt zoveel meer aan de hand dan in de jaren zeventig, toen de Kempenbende de provincie teisterde? De vragen rond drugscriminaliteit zijn zo groot en veelomvattend dat ze nauwelijks te beantwoorden zijn. Maar tegelijk zijn ze zo ontzettend belangrijk, dat het Brabants Dagblad, Eindhovens Dagblad en BN DeStem vonden dat hier een missie lag voor de redacties die al meer dan een eeuw het nieuws in de regio brengen.

We brachten onze goed ingevoerde misdaadverslaggevers samen in een vijfkoppige redactie, die de opdracht kreeg om een jaar lang onderzoek te doen naar ondermijning in Brabant. Dat is onderzoeksjournalistiek op een schaal die in onze provincie nog nooit is vertoond, en mede mogelijk wordt gemaakt door subsidie vanuit het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek.

Vandaag ligt de eerste vrucht voor u: een grondige analyse die duidelijk maakt hoe de drugscriminaliteit een vlucht kon nemen, waar de aanpak succesvol is en waarom hij onder de streep toch faalt, hoe geweld en intimidatie het openbare leven binnendringen en nog veel meer.

Het is onze eerste slag, we werken alweer verder aan een vervolg. We speuren naar de criminaliteit in het Brabantse buitengebied, gaan laten zien hoe de misdaad zich heeft genesteld in wijken en op schoolpleinen en doen onderzoek naar de witwaswegen van onder- naar bovenwereld.

Laat ons gerust weten wat u van onze bijlage vindt, en vooral: alle tips die ons verder helpen bij onze zoektocht, zijn welkom.

Lucas van Houtert (hoofdredacteur Brabants Dagblad)
John van den Oetelaar (hoofdredacteur Eindhovens Dagblad)
André Trompers (hoofdredacteur BN DeStem a.i.)

Redactie: Wout van Arensbergen, Mariëtte den Engelse, René van der Lee, Gerard Lukken, Hessel de Ree
Met medewerking van: Henk Tromp, Thomas Muntz en Anouk Kootstra (beiden van Platform Investico)
Foto's: Getty Images, tenzij anders vermeld
Vormgeving: Wendy van de Rijt
Eindredactie:  Gerard Lukken
E-mail: bor@persgroep.nl
Website: bndestem.nl/ondermijning

Luister ook onze podcast, waarin we een ronde maken langs ogenschijnlijk normale plaatsen, waar men druk bezig is met (de strijd tegen) ondermijnende criminaliteit. De podcast is ook te beluisteren via Apple, Google of Spotify.