‘Deal VS en Nederland over exportverbod; nieuwe chipmachines van ASML mogen niet naar China’

Details zijn niet bekendgemaakt, en het is de vraag of de landen die überhaupt naar buiten brengen. Na afloop van de ministerraad zei premier Rutte vanmiddag dat de regering ‘uiterst terughoudend’ is in het delen van informatie. ,,Het is maar zeer de vraag als daar wat uitkomt, of dat dan heel zichtbaar wordt.” Duidelijk is volgens Bloomberg wel dat de afspraken niet direct ingaan; er is maanden nodig om ze wettelijk vast te leggen.

De Amerikaanse regering wil de verkoop van hoogwaardige chiptechnologie aan China al langer beperken, om te voorkomen dat het land met de allernieuwste chips steeds geavanceerdere wapens kan maken. Sinds oktober vorig jaar is het voor Amerikaanse bedrijven al verboden om geavanceerde chipmachines naar China te sturen.

Nederland is dankzij het Veldhovense ASML een belangrijke schakel voor de Amerikanen. Het bedrijf loopt wereldwijd voorop met de ontwikkeling van machines voor het maken van chips. Ook Japan heeft met Nikon een belangrijk bedrijf in de productieketen voor chips in huis. Als deze twee bedrijven doorgaan met de levering aan China, ondervinden Amerikaanse bedrijven daar nadeel van en beschikt China alsnog over de meest geavanceerde technologie.

Onder druk van de VS houdt Nederland de verkoop van de allermodernste apparaten, de EUV-machines van ASML, al langer tegen. Maar de VS willen ook dat apparaten van de ‘oudere generatie’, de DUV-machines, niet meer naar Chinese bedrijven gaan. Nederland zou nu hebben toegezegd de verkoop te blokkeren van enkele van de nieuwste versies van DUV-machines die gebruik maken van zogeheten immersielithografie. Met ultraviolet licht en een vloeistof kan een kleine en krachtige chip worden gemaakt. ASML kan nu al niet altijd onderhoudsonderdelen voor een draaiende DUV-chipmachine leveren aan Chinese bedrijven, omdat die onderdelen deels Amerikaans zijn.

ASML onthoudt zich voorlopig van commentaar. Eerder deze week waarschuwde topman Peter Wennink dat te forse exportbeperkingen chips duurder en schaarser kunnen maken. Over het wegvallen van de Chinese markt voor ASML was hij minder bezorgd, omdat de vraag naar ASML-machines elders in de wereld dat zou kunnen opvangen.

Een woordvoerder van het Witte Huis wilde niet direct ingaan op vragen van Bloomberg. Het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken wil niet reageren op de berichtgeving. Minister Liesje Schreinemacher (Buitenlandse Handel) verklaarde eerder wel dat de inzet bij de gesprekken het behoud van westers technologisch leiderschap is.

Bekijk onze nieuwsvideo’s in onderstaande playlist: