Brabant wil af van de mais

Op de lange duur wordt de maisteelt een probleem, verwacht Spierings. Ze vreest voor bodemverdichting, overbemesting, watervervuiling en uitputting van de grond: ,,Als we op lange termijn kijken naar gezonde voeding, klimaatverandering en een gezonde leefomgeving, dan kan ik me voorstellen dat we tot heel andere keuzes komen dan nu.’’

Spierings wil daarom dat er een debat op gang komt over de vraag hoe mais kan worden vervangen. Ze heeft al enkele alternatieven in gedachten: soja, bataat, sorgum en quinoa. Het voordeel van die gewassen is dat ze met ‘lokale’ mest kunnen worden geteeld. Het is dus ook voor veeboeren interessant, die nu nog worstelen om hun mestoverschot weg te werken. ,,Dit voorstel is geen offensief tegen de Brabantse veestapel. We kunnen ook niet afdwingen dat boeren andere gewassen gaan verbouwen’’, zegt een woordvoerder van Spierings. ,,Maar we willen wél een discussie opstarten over de vraag of mais over tien jaar nog steeds zo belangrijk is.’’

Maar dat is niet het enige. Mais biedt ook het hoogste rendement. Tien hectare mais levert evenveel veevoer op als vijftien hectare gras. ,,Dan is het sommetje snel gemaakt’’, zegt de agrariër uit Baarle. Hetzelfde geldt voor gewassen als soja en quinoa. ,,Die teelt staat nog in de kinderschoenen. Bovendien hebben we hier te weinig zonuren voor het verbouwen van die gewassen. Terwijl de Brabantse zandgronden zich juist goed lenen voor mais.’’

Als het aan de provincie ligt wordt het monopolie op mais in Brabant doorbroken. Volgens landbouwgedeputeerde Anne-Marie Spierings zijn er boeiende alternatieven voor de snijmais, waar nog niet eens popcorn van kan worden gemaakt. Dit zijn ze:

De bataat staat ook wel bekend als zoete aardappel. Anders dan de naam doet vermoeden is de bataat geen familie van de aardappel. Het is een knol die weinig zetmeel en veel inuline bevat. Dat maakt de bataat interessant voor suikerpatiënten. De knol is volgens de provincie dan ook ‘in opkomst bij de voedingsbewuste consument vanwege de mogelijke positieve gezondheidsaspecten’.

Sorghum lijkt nogal op mais, alleen heeft in plaats van een kolf een pluim. Het gewas wordt al als alternatief voor mais gebruikt. Voordeel van sorgum is dat het de bodem minder snel verdicht. Ook mooi meegenomen: het levert in verhouding veel op en het is goed bestand tegen droogte. Sorghum heeft een kwart minder water nodig om te groeien dan mais. In Zuid-Frankrijk en Zuid-Duitsland wordt het door veeboeren al gebruikt als alternatief voor mais.

Soja kan een prima vleesvervanger zijn en wordt massaal ingezet in de productie van soja-drankjes. Het gewas kan ook worden gebruikt als extra krachtvoer in de veehouderij. Nu wordt het leeuwendeel van de soja nog geïmporteerd. Het probleem met soja is dat het nogal ‘sterk reageert op het wisselvallige Nederlandse klimaat’. Er wordt nog geëxperimenteerd met manieren om de teelt van soja aan te passen aan het Nederlandse klimaat.