Afgekickt van drugsverslaving? Verhuizen is de beste kans om clean te blijven. Maar wie betaalt die verhuizing?

Het Rijk financierde beschermd wonen tot 2015. In dat jaar werden gemeenten zelf verantwoordelijk voor de zorg en kregen centrumgemeenten (zoals Breda, Tilburg en Den Bosch) een zak geld waarmee ze beschermd wonen van zowel de ‘eigen’ ex-verslaafden moesten financieren als van degenen die vanuit een andere centrumgemeente kwamen. Door alle bezuinigingen in de zorg niet iets waar gemeenten om stonden te springen. 

Van Dongen: ,,Gemeenten denken: eigen verslaafden eerst, en wilden niet betalen voor opvang van verslaafden uit een andere regio. Ondanks dat het beleid van de Vereniging voor Nederlandse Gemeenten is dat iemand daar geplaatst wordt waar de kans op succes het grootst is.’’

Breda liet wel mensen toe uit heel Nederland. Geconfronteerd met veel GHB-verslaafden in de regio en overtuigd van het nut van verhuizing, besloot de gemeente om ook te betalen voor ex-verslaafden die naar een andere centrumgemeente gingen. ,,De gemeente betaalde dus dubbel en dat was niet langer houdbaar.’’

Van Dongen moet nu met lede ogen aanzien dat ex-verslaafden uit ‘zijn’ regio na het moeizame afkickproces terugkeren naar hun oude omgeving. En daar vaak binnen de kortste keren weer in hun oude wereldje verzeild raken, met alle gevolgen van dien. ,,Het gaat om groep zwaar verslaafden die 24 uur per dag gebruiken en alleen maar vrienden hebben die verslaafd zijn.’’ 

Het zou zo simpel kunnen zijn volgens de verslavingsdeskundige. ,,Als gemeenten elkaars ex-verslaafden zouden opvangen, zou het niemand extra geld kosten.’’

Ook de Bredase wethouder Patrick van Lunteren, die maatschappelijke opvang en beschermd wonen in portefeuille heeft, vindt het spijtig dat het buiten de gemeente plaatsen niet meer mogelijk is. ,,GHB is een enorm smerige drug, en dit is een goede methode om mensen ervan af te houden. Maar de budgetten vanuit Den Haag zijn allemaal krapper.’’ In een heel enkel geval gebeurt het volgens Van Lunteren toch dat iemand naar een andere centrumgemeente gaat. ,,Maar daar zit dan wel een hele bureaucratie aan vast.’’

Op dit moment verkennen ambtenaren de mogelijkheden om mensen elders te plaatsen, aldus de wethouder. Pas als daarover meer duidelijkheid is, kan hij met collega-wethouders van andere gemeenten in overleg. Wanneer dat is? ,,Daar durf ik niets over te zeggen, maar waarschijnlijk pas na de verkiezingen. En dan is het ook nog van belang wat de hoogte is van de nieuwe rijksbijdrage aan gemeenten. Daar kijkt iedereen naar uit.’’