Wetenschappers luiden de noodklok: schimmel roeit kikkers, padden en salamanders uit

In iedere regio liggen de oorzaken van de sterfte anders, maar zeker is wel dat de beruchte Chytridiomycota-schimmels een belangrijke rol spelen.  

Nieuw onderzoek, dat begin deze maand werd gepubliceerd in het tijdschrift Science, toont een overzicht van de schade die de schimmels hebben aangericht. Al tientallen jaren zaaien ze dood en verderf onder kikkers, padden en salamanders.

 Sinds de verwoestende fungus voor het eerst opdook, zijn tenminste 100 amfibiesoorten van de kaart geveegd. Nu zijn schimmelziektes verantwoordelijk voor de achteruitgang van minstens 501 soorten amfibieën.

Een van die killers, genaamd Batrachochytrium dendrobatidis eet de huid van de amfibieën langzaam op terwijl ze nog leven.

Ook het zogeheten ranavirus veroorzaakt sterfte onder de amfibieën. In 2011 legden in ons eigen kikkerland meer dan duizend wilde kikkers het loodje in een vennetje in Drenthe. Ze waren getroffen door het dodelijke ranavirus.

Trent Garner, hoogleraar van de Zoological Society van Londen, spreekt van een amfibieëncrisis, die veel ernstiger is dan uit eerdere schattingen bleek. ,,We moeten snel met een strategie komen om de schimmels te bestrijden’’, zegt Garner tegen The Guardian. De hoogleraar is ook de organisator van de internationale bijeenkomst voor de amfibieën.

De geelbuikvuurpad, bekend om zijn geelzwart gevlekte onderkant, de boomkikker, heikikker, de vinpootsalamander en de vuursalamander: het zijn maar een paar voorbeelden van de amfibieën die er momenteel heel beroerd voor staan. 

De verdwijning van die beestjes is niet alleen jammer, maar ook schadelijk voor het milieu, stellen biologen. Kikkers, salamanders en padden spelen namelijk een belangrijke rol in het behoud van gezonde ecosystemen. Kikkers eten bijvoorbeeld muggen die ziektes verspreiden. En zelf staan ze op het menu van bijvoorbeeld ooievaars en reigers. Kikkervisjes eten bovendien algen op en helpen zo algenbloei beperkt te houden. 

Extra wrang daarbij is dat de schimmels onbedoeld door mensen zijn verspreid, onder meer door het verplaatsen van dieren. Op die manier zijn de schimmels door de jaren heen in steeds meer gebieden verspreid.