Voor Haagse steker Malek F. dreigt ‘levenslange opsluiting’

Malek F.'s zaak wordt volgende maand inhoudelijk behandeld in de extra beveiligde rechtbank bij Schiphol. Justitie verdenkt hem ervan vanuit terroristische motieven willekeurig drie mensen te hebben neergestoken bij de Haagse Hogeschool in Den Haag. 

Hoewel justitie hem daar nog steeds van verdenkt, werd al snel duidelijk dat Malek psychische problemen heeft. Drie maanden voor de dramatische gebeurtenissen bij de Haagse Hogeschool haalde Malek het nieuws toen hij zijn huisraad het raam uitgooide vanuit zijn appartement in het centrum van Den Haag. Zijn familie legde tijdens een interview met het AD uit dat Malek vanwege traumatische gebeurtenissen tijdens de oorlog in Syrië met psychische problemen kampt. Daarvoor was hij zelfs even in behandeling bij ggz-instelling Parnassia. Volgens zijn familie liet Parnassia hem veel te makkelijk gaan waarna hij 5 mei 2018 toesloeg. De familie overwoog daarna Parnassia voor de rechter te slepen.

Tijdens een eerdere pro forma-zitting concludeerden deskundigen al dat Malek geheel ontoerekeningsvatbaar was tijdens zijn aanslag. In dat geval zou hij niet verantwoordelijk zijn voor zijn daden en is tbs de meest logische optie voor de rechtbank. 

En daar ontstaat dan het probleem: Malek F. is stateloos. Tbs of niet, zijn verblijfsvergunning wordt hoogstwaarschijnlijk ingetrokken zodra zijn rechtszaak achter de rug is. Hetzelfde gebeurde onlangs bijvoorbeeld met Vino H., de Irakees die ook volledig ontoerekeningsvatbaar werd verklaard en tot tbs werd veroordeeld vanwege het doodsteken van ‘oma Toni’  Heeremans uit Amsterdam. Ook zijn verblijfsvergunning werd ingetrokken.

Advocaat Job Knoester vreest datzelfde scenario voor Malek F. ,,Wij zien in de praktijk dat bij verdachten waar tbs met dwangverpleging wordt opgelegd, standaard de verblijfsvergunning wordt ingetrokken. In dat geval wordt Maleks tbs niets minder dan een verkapte levenslange gevangenisstraf,” zegt Knoester. ,,Omdat hij zonder verblijfsvergunning niet met verlof mag volgens de wet. Hij kan immers niet meewerken aan zijn uitzetting want hij is stateloos. En verlof is geen pleziertje hè, maar een wezenlijk onderdeel van de tbs-behandeling. Zonder verlof kan een rechter bij elke tussentijdse beoordeling zeggen: we kunnen de tbs-behandeling nog niet stoppen, het risico is nog te groot. Dan zitten we in een vicieuze cirkel en komt hij nooit vrij.”

Volgens Knoester kan Malek ook veroordeeld worden tot verplichte opname in een psychiatrische gevangenis. Maar gezien de feiten waarvan hij worden verdacht, is het zeer onwaarschijnlijk dat het Openbaar Ministerie en de rechtbank zo'n ‘lichte maatregel’ zullen opleggen.

Knoester heeft tijdens een regiezitting het probleem aangekaart en wacht nog op antwoord op de vraag of de IND Maleks verblijfsvergunning inderdaad zal intrekken, zodra de rechtszaak achter de rug is.

Bekijk hieronder de beelden van de aanhouding van Malek F.: