De Tweede Kamer reageert geschokt en wil een Kamerbrief zodra het kabinet bevestiging heeft. ,,Als het zo is, is het een drama”, aldus demissionair minister Ben Knapen van Buitenlandse Zaken in een Kamerdebat. 

Het is voor zover bekend voor het eerst dat een tolk die op de Nederlandse evacuatielijst stond is vermoord. Zijn  broer Mohammad, een Afghaanse mensenrechtenactivist die in India verblijft, doet bij de Indiase nieuwszender NewsX uitgebreid zijn verhaal.  Volgens hem kwam de taliban in burgerkleding woensdagavond rond acht uur aan de deur van het adres in de Afghaanse hoofdstad Kabul waar hij zich schuil hield. ,,Ze vroegen hem naar zijn naam en schoten hem met een AK-47 dood. Ze schoten ook op mijn vader, maar gelukkig is hij ok. Ze schreeuwden dat ze terug zullen komen en de hele familie zullen vermoorden.” 

Volgens Mohammad werkte zijn broer voor politietrainingsmissie van EUPOL. Na het vertrek van de buitenlandse troepen dook hij onder en probeerde hij zoveel mogelijk te wisselen van onderkomen, maar dat was niet makkelijk. Familie en vrienden hadden hem niet graag over de vloer omdat zijzelf dan ook gevaar lopen.    

Het nieuws is een schok voor de vele Afghaanse families die nog altijd vast zitten in het land en al weken wanhopig proberen weg te komen. Afghanen in Nederland, waar deze krant contact mee heeft, horen via hun ondergedoken contacten in Kaboel dat zij het slachtoffer kennen. De angst dat hen hetzelfde lot wacht, is groot.  

Anne-Marie Snels, oud-voorzitter van militaire vakbond AFMP, die zich al maanden inzet voor de Afghaanse oud-collega’s van veteranen, is diep geraakt door het nieuws. ,,Dit is heel vreselijk en iets dat we zo graag hadden willen voorkomen. Maar met de moeizame plannen die er nu liggen om tolken terug te halen, vrees ik dat deze tolk niet de laatste is die wordt vermoord.”

De Kamer nam medio augustus de motie-Belhaj aan waarin werd opgeroepen alle Afghanen te evacueren die de Nederlandse missie hebben geholpen. De invulling van de motie bleek lastig omdat die zo ruim geïnterpreteerd kan worden. Nederlandse militairen waren twintig jaar in Afghanistan.

Na overleg met hulporganisaties en coalitiepartijen maakte het kabinet uiteindelijk bekend ongeveer 2100 Afghanen op te willen nemen. Grote vraag blijft hoe en wanneer zij naar Nederland gaan komen. Het kabinet hoopt dat de komende weken meer vliegtuigen op Kaboel mogen vliegen.

Het gaat naast Nederlandse ingezetenen en Afghaanse tolken om circa 800 Afghanen die bij door Nederland gefinancierde hulp- en ontwikkelingsprojecten hebben geholpen en zo’n 500 Afghanen die de Nederlandse militaire missie en EU-politiemissie hebben geholpen.

Vanmorgen is vast een vlucht uit Pakistan naar Duitsland vertrokken. Aan boord 29 mensen met eindbestemming Nederland. Deze groep is over land van Afghanistan naar Pakistan gereisd. In Leipzig worden ze opgehaald door medewerkers van de Nederlandse ambassade in Berlijn en de IND. Zij begeleiden de mensen naar Nederland.