SER: ‘Netwerkmaatschappij’ leidt tot tweedeling onder jongeren

Dat concludeert het Jongerenplatform van de SER (Sociaal-Economische Raad) in het rapport ‘Hoge Verwachtingen’ dat morgen verschijnt en de toekomst van Nederlandse jongeren tot ongeveer 35 jaar in kaart bracht. Grootste struikelblokken om een zelfstandig leven op te bouwen blijken het leenstelsel voor studenten, de hoge woningprijzen, flexbanen met onzekere arbeidsvoorwaarden en psychische druk om te presteren.

Nederlandse jongeren hebben op zich ‘goede perspectieven, met goed onderwijs en kansen op een baan’ schrijft het Jongerenplatform. ,,Maar jongeren met voldoende hulp vanuit een breed netwerk profiteren meer van die kansen ten opzichte van jongeren die niet over zo’n netwerk beschikken. Die onzichtbare muur wordt steeds hoger en is niet goed voor onze economie. Ook verscherpt het de tweedeling in de samenleving”, stelt SER-voorzitter Mariëtte Hamer.

Die symbolische muur staat deels tussen allochtone en autochtone en hoog- en laagopgeleide jonge Nederlanders, maar beperkt zich niet tot deze groepen. ,,Het hebben van een goed netwerk (via ouders, familie, vrienden) lijkt zeker voor jongeren steeds belangrijker te worden.” Het zijn dergelijke netwerken die voor stageplaatsen of (vaste) banen kunnen zorgen en kunnen bijspringen bij financiële problemen.

Voor veel jongeren geldt sowieso dat ze de ‘mijlpalen’ in hun leven steeds langer uitstellen. Ze gaan later op zichzelf wonen, krijgen later een vast werkcontract en beginnen later aan een gezin. Het Jongerenplatform, waarin jongerenorganisaties zoals FNV Jong en de Landelijke Studentenvakbond zijn vertegenwoordigd, roept daarom het kabinet op om een ‘generatietoets’ in te voeren. ,,De overheid voert soms maatregelen in die op zichzelf verdedigbaar zijn, maar bij elkaar opgeteld nadelig zijn voor jongeren.” 

Een voorbeeld is de invoering van het leenstelsel voor studenten, waarbij volgens Hamer, ‘te weinig is nagedacht over wat het voor studenten voor later betekent, als ze een huis willen kopen of een gezin willen beginnen’. ,,We willen graag nadenken over de vraag of dat stelsel anders kan, want alle signalen staan nu wel op rood.”