‘Proef met weigeraars in Pieter Baan Centrum een succes’

De speciale ‘weigerafdeling’ zal daarom blijven bestaan, laat minister Sander Dekker (VVD, Rechtsbescherming) aan de Kamer weten. Op deze afdeling kunnen verdachten veel intensiever worden geobserveerd. Ook zijn er meer gedeelde activiteiten in Unit 3, zoals de afdeling heet, in de hoop dat een verdachte zo toch meer van zichzelf blootgeeft. Dat werpt zijn vruchten af, aldus de bewindsman.

Het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) evalueerde de proef, waarbij 47 weigeraars werden vergeleken met een even grote controlegroep van voor de pilot.

Bij 49 procent van de deelnemers in de proef kon een stoornis worden vastgesteld, tegenover 34 procent in de controlegroep. Van 23 procent kon worden gezegd hoe groot de kans op herhaling was, bij de controlegroep was dat 11 procent.

Dekker wil de lessen uit de proef breder toepassen binnen het PBC. Zo moet het ook op de reguliere afdelingen mogelijk worden mensen intensiever te observeren, hoewel dat nooit zo intensief zal worden als in Unit 3.

Bijna 40 procent van verdachten die in het Pieter Baan Centrum worden onderzocht weigeren volledig mee te werken, bleek uit onderzoek gebaseerd op cijfers tussen 2002 en 2017. Nog eens 12 procent weigerde gedeeltelijk mee te werken. ,,Daardoor krijgt de rechter minder zicht op de verdachte en de noodzaak voor het opleggen van een interventie of maatregel. Dit vind ik onwenselijk, gelet op de mogelijk ernstige consequenties voor de veiligheid van de samenleving’’, stelt Dekker.

De regelgeving rondom het wel of niet opleggen van tbs kwam ter discussie na de moord op Anne Faber. Veroordeelde Michael P. weigerde zich in het verleden te laten onderzoeken, waardoor hij geen passende tbs-behandeling kreeg. Michael P. werd afgelopen juli veroordeeld tot 28 jaar cel en tbs voor het ontvoeren, verkrachten en doden van de studente. P. ging in hoger beroep tegen deze uitspraak.

Dekker verwacht dat de aanpassingen zullen leiden tot een daling van het aantal weigerende verdachten, omdat advocaten hun cliënten positiever kunnen adviseren over de tbs-maatregel.