‘Nederlanders hebben warmer hart voor asielzoekers dan vaak wordt gedacht’

Het onderzoek gaat in tegen andere, recente, peilingen waarin vooral de zorgen over asielzoekers worden uitvergroot en is een steuntje in de rug voor mensen die het belang van solidariteit en medeleven wél onderschrijven, denkt Sargentini. ,,Wat hieruit spreekt is dat diep van binnen mensen elkaar willen helpen en zich ook aangesproken voelen als er om hulp gevraagd wordt. Er is een verhard debat in de samenleving, dat ontken ik niet. Maar ik wil ook proberen die verharding te counteren met de verbazing en de verontwaardiging van mensen die met ons denken dat wat in Ter Apel gebeurde echt niet kan. Ik zie een heel brede stroming van Nederlanders die vluchtelingen, mensen in nood en mensen op drift, gewoon goed en netjes willen ontvangen. Die brede groep begrijpt dat er als samenleving een verantwoordelijkheid ligt, zo lees ik uit de onderzoek. Dat zijn ook de mensen die ons steunen in ons werk. Die mensen komen overal vandaan, uit alle geledingen. Dat doen ze trouw en met liefde. Degenen die ons werk steunen hebben ook een stem hebben in deze samenleving.”

De actie in Ter Apel werd door AzG ‘netjes aangemeld’ bij de autoriteiten, zegt Sargentini terugblikkend. ,,We werden eigenlijk heel goed ontvangen. Ik vond het illustratief dat staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel) op de ochtend dat we begonnen zei dat het erg was dat Artsen zonder Grenzen dit moest doen, maar tegelijk was hij er ook heel blij mee. Dat was een logische en keurige reactie van hem. De medewerkers in ter Apel van het COA en van de overheid hebben echt hun best gedaan. Die werken daar omdat ze hart voor de zaak hebben, ik heb daar geen enkele twijfel over. Maar ze zijn in een situatie terecht gekomen die niet meer houdbaar was.”

De aanwezigheid van AzG was urgent en gerechtvaardigd, constateert Sargentini. ,,Wat wij aantroffen waren mensen die al meerdere weken voor de deur lagen en die met chronische ziekten verwaarloosd waren. Op de dag dat we begonnen hebben we drie keer een ambulance moeten laten komen. GGD Groningen kon het niet aan, zeiden ze zelf hardop. Ze zeiden dat ze niet verantwoordelijk waren voor de mensen voor de hekken, wat niet waar is. Vóór de hekken heet het ook Groningen. Maar ik begrijp ook dat zij niet in staat waren de ontstane situatie in betere banen te leiden. We hebben 449 mensen medische hulp gegeven en 203 mensen psychologisch consult. Maar daarnaast heeft het ook geleid tot een versnelling van het optreden van de overheid: na een week stonden daar gewoon douches en toiletten aangesloten op het riool, voor mannen en vrouwen gescheiden. In plaats van tien overstroomde dixi’s.”

Het verharde debat over asielzoekers laat haar niet onberoerd. ,,Ik vind dat heel verdrietig. We hebben gezien hoe welkom Oekraïners in Nederland zijn. We hebben ook gezien hoe goed ze zijn opgevangen en hoe mensen een plek kregen aangeboden in onze samenleving. Ik zou zeggen laten we daar een voorbeeld aannemen voor anderen.”

Bekijk onze videos rond het thema asielzoekers in onderstaande playlist: