Minister Kuipers wil nieuw advies over ‘ernstige’ vogelgriep ‘naar aanleiding van een jonger patiëntje in Ecuador’

De Kamer maakt zich zorgen over dierziekten: naast gekkenkoeienziekte vooral ook om de vogelgriep. ,,Is de minister wel in control?’’ vraagt D66-Kamerlid Tjeerd de Groot. GroenLinks-Kamerlid Laura Bromet doet daar nog een schepje bovenop. ,,Kan hij toegeven dat de controle op het vogelgriepvirus helemaal verdwenen is?’’

De Kamerleden bevragen hiermee Landbouwminister Piet Adema, maar aan het debat doet ook minister Ernst Kuipers mee, omdat hij over de volksgezondheid gaat. D66-bewindsman Kuipers doet de grootste toezegging. Hij vraagt een deskundigenberaad om een nieuw advies vanwege de risico’s rond de vogelgriep. Dit doet hij onder meer naar aanleiding van ‘een jonger patiëntje in Ecuador’. Een 9-jarige meisje uit Ecuador liep een zware longontsteking op door de vogelgriep en belandde ermee in het ziekenhuis, zo bleek 11 januari.

Deskundigen vermoedden al langer dat de vogelgriep die de wereld overgaat mensen ernstig ziek kan maken, nu is daar bewijs voor. Eerder werden er ook al mensen ziek in de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk, maar die hadden relatief milde klachten. De stand van zaken in Nederland en Europa is momenteel volgens de Rijksoverheid ‘ernstig’. Veel meer verschillende vogelsoorten dan in het verleden, worden besmet en gaan dood. In 2022 zijn ook vogels besmet die het hele jaar in Nederland blijven. In de afgelopen jaren gebeurde dat alleen met vogels die in de zomer in Nederland verblijven.

Luister ook naar onze podcast Politiek Dichtbij, en abonneer je via Spotify of Apple:

Ook een uitbraak van vogelgriep bij een nertsenfokkerij in Spanje die in oktober is vastgesteld, geeft voor Kuipers aanleiding voor het nieuwe advies. Mogelijk hebben nertsen elkaar besmet met het virus. Dat zou het eerste bewijs zijn dat het nu aanwezige vogelgriepvirus van zoogdier op zoogdier kan overgaan.

Ook een uitbraak van vogelgriep bij een nertsenfokkerij in Spanje die in oktober is vastgesteld, geeft voor Kuipers aanleiding voor het nieuwe advies. Mogelijk hebben nertsen elkaar besmet met het virus. Dat zou het eerste bewijs zijn dat het nu aanwezige vogelgriepvirus van zoogdier op zoogdier kan overgaan. Kuipers zegt ‘alert’ te zijn op het virus dat wereldwijd voorkomt. Hij benadrukt dat ‘iedere keer’ dat het virus zich verspreidt er risico bestaat op mutatie, waardoor het virus gevaarlijker kan worden. ,,Dat kan ik onmogelijk voorkomen, zelfs als we volledig zouden stoppen met het houden van vogels in Nederland.’’

De Kamer heeft het schaamrood op de kaken vanwege de vele door de vogelgriep gedode dieren. In totaal gaat het sinds oktober 2021 om 1,4 miljoen vogels op 48 locaties. Na een constatering van gekkekoeienziekte deze week worden ook acht koeien afgemaakt. SP-Kamerlid Sandra Beckerman: ,,We schamen ons voor de vele ruimingen.’’ VVD-Kamerlid Thom van Campen beaamt dit en zegt dat zij dit ‘niet beter had kunnen verwoorden’. Partij voor de Dieren-Kamerlid Leonie Vestering betreurt dat er ‘nog nooit zoveel dieren zijn vergast in twintig jaar als nu’.

VVD’er Van Campen wil af van de vele ruimingen en dieren vaccineren. ,,Maar overheden wachten op farmaceutische industrie en de farmaceutische industrie wacht op overheid. Dit schiet niet op.’’ Maar ook al zou ChristenUnie-bewindsman Adema ‘sneller willen’, dat kan volgens hem niet omdat hij vast zit aan tijdrovende wetgeving. VVD’er Van Campen is ook bezorgd over wat er gebeurt als er een dode vogel wordt gevonden die mogelijk aan vogelgriep is overleden. ,,Daar willen we duidelijke regie op.’’ Minister Adema erkende in een Kamerbrief dat dit ‘een complex’ probleem is. In maart gaat hier een werkgroep over praten. ,,Maar daarmee los je het probleem nog niet op!’’ aldus Van Campen. Adema zegt daarop dat de eigenaar van het terrein waarop de vogel gevonden wordt in principe verantwoordelijk is.

Het debat over dierziekten stond al langer op de agenda, maar een dag voor het debat zat de schrik er bij Kamerleden goed in. Toen hoorden zij dat de gekkekoeienziekte na bijna twaalf jaar weer in Nederland is geconstateerd. Uiteindelijk bleek dat dit geval van gekkekoeienziekte meeviel. De variant die de dode koe bij zich droeg kwam door ouderdom en niet door besmet voer. In dat laatste scenario was er een groot risico voor de volksgezondheid. Dan waren meer koeien besmet en was de kans aanzienlijk groter dat mensen besmet vlees op hadden. En dan ligt de dodelijke hersenziekte Creutzfeldt-Jakob op de loer. Volgens Landbouwminister Adema is de situatie ‘onder controle’. Wel zijn er gevolgen voor het getroffen Zuid-Hollandse bedrijf. Acht koeien worden gedood en getest. Adema: ,,Voor de houder is het heel erg.”

Bekijk hier al onze video’s over de politiek: