Meedoen aan loterij houdt zwaarlijvigen aan het sporten

Tijdens het experiment beloofden 163 zwaarlijvige mensen (met een BMI van 25 of hoger) om een half jaar lang twee keer per week te sporten in de sportschool. Een deel van de groep deed wekelijks mee aan een speciale loterij met een prijs ter waarde van 100 euro. Anderen maakten daarbovenop kans op een gezinsvakantie. 

Voorwaarde was wél dat de winnaars hun prijs alleen mochten houden als ze hun beweegdoel hadden gehaald. En wat bleek: Omdat ze niet met zo’n spijtmoment geconfronteerd wilden worden, bleven de meeste deelnemers trouw aan hun beweegafspraak (57 tot 66 procent). Van de controlegroep, waar niet met de Beweegloterij werd gewerkt, kwam slechts 25 procent zijn afspraak na.

Koen van der Swaluw, onderzoeker bij het RIVM en Tilburg University, constateert: ,,Er zijn heel veel mensen die het moeilijk vinden om hun leefstijl aan te passen, maar dat wél zouden willen. Zij nemen zich tijdens de jaarwisseling voor te gaan sporten, maar komen in februari al niet meer bij de sportschool."

Volgens de onderzoeker werkt het als die mensen een duidelijke deadline krijgen. ,,We maken een abstract begrip als 'gezondheid' concreet door met deelnemers af te spreken dat ze een half jaar lang twee keer per week naar de sportschool gaan. De loterij is dan een extra stok achter de deur: mensen halen hun doelen én maken kans op een prijs."

Overigens meent Van der Swaluw dat de beloning van goed gedrag en angst voor spijt niet altijd gedrag veranderen. ,,Dat luistert nauw." Toch werken bijvoorbeeld zorgverzekeraars al een tijdje met beloningen. Zo heeft Menzis een app die je fitscore bepaalt. Dit levert weer SamenGezond-punten op die verzekerden in de webshop kunnen inwisselen voor leuke producten en uitjes.   

Momenteel wordt onderzocht wat de effecten van de loterijen zijn op lange termijn.