Kritiek Amerika: Nederlandse defensie-uitgaven te laag

Navo-topman Jens Stoltenberg en de Amerikaanse minister van Defensie James Mattis zeiden dat vandaag op een bijeenkomst van de Navo-ministers in Brussel. In 2024 zal nog steeds maar de helft van de Navo-lidstaten de beloofde 2 procent van zijn BNP aan defensie besteden, aldus Stoltenberg. 

Nu voldoen aan deze kant van de oceaan maar zes landen volledig of bijna aan de 2-procentsnorm: het Verenigd Koninkrijk, Griekenland, Roemenië en de door Rusland bedreigde Baltische republieken Estland, Letland en Litouwen. Frankrijk en Turkije zitten in de buurt. Spanje en Hongarije gaan 2024 niet halen, ook de rest van Europa ligt, soms fors, achter. 

VS-president Donald Trump greep mei vorig jaar zijn eerste Navo-top al aan voor een donderspeech en gaat die op zijn tweede top in juli herhalen, zo vrezen nogal wat Navo-landen. ,,We kunnen onze veiligheid niet aan Amerika uitbesteden”, viel de Britse defensieminister Gavin Williamson hem al bij voorbaat bij. VS-minister James Mattis riep op een voorbeeld aan Amerika te nemen. Landen moeten niet denken, zei hij, dat deelname aan buitenlandse missies of operaties hen vrijpleit van meer investeringen: ,,It’s got to be cash, capabilities ánd contributions.” Dus geld, militaire capaciteit en dito bijdragen. 

Volgens minister Ank Bijleveld was zijn kritiek ‘zakelijk’. Mattis gaf wel aan dat Europa zou moeten kunnen instaan voor zijn eigen veiligheid en dat wanneer bondgenoten in Europa stelselmatig te weinig aan defensie uitgeven, dat ook zijn draagvlak verkleint. Nederland zal er in juli al beter voorstaan, meent Bijleveld, omdat dan haar Defensienota klaar zal zijn en Nederland beter kan aangeven hoe het zijn extra miljarden gaat besteden. En, voegde ze eraan toe, Nederland heeft ook een mooie track record als het gaat om deelname aan missies en operaties.

De Navo-landen steggelen al heel lang over een eerlijker lastenverdeling, maar extra middelen zijn nu extra hard nodig omdat het bondgenootschap de afgelopen jaren vooral actief was in vredesmissies en het zijn primaire taak, verdediging van het eigen grondgebied, verwaarloosde. De komende jaren, verwacten bronnen op het hoofdkwartier in Brussel, zal het én-én moeten zijn. 

Inmiddels trok de Navo een flinke troepenmacht op langs de grens met Rusland (de ‘versterkte voorwaartse aanwezigheid’) die nog snel verder kan worden versterkt. Ook de commandostructuur die van meer dan 20.000 man ten tijde van de Koude Oorlog was teruggesnoeid naar 6800, wordt opnieuw opgevoerd.