'Is het risico van stalking voldoende ingeschat in zaak 24-jarige Laura uit Werkendam?'

Die vraag werpt Renée Römkens op, hoogleraar gender based violence en directeur van kennisinstituut Atria. Verdachte Sam G. zat eerder drie dagen in de cel omdat hij Laura lastigviel. ,,Ik kan het specifieke geval niet beoordelen, maar in het algemeen, als hij zich schuldig maakt aan stalking en bedreiging, zijn dat strafbare feiten. Lagen er nog aanknopingspunten om hem langer, of opnieuw, vast te houden? Vaak vertonen stalkers naar buiten toe sociaal aanvaardbaar gedrag. Deze verdachte liep over daken om bij haar naar binnen te sluipen, er waren signalen dat deze man ernstig verward was.''

Ze zegt nadrukkelijk niet dat de politie nalatig is geweest in de zaak Laura Korsman. ,,Ik kan dat niet beoordelen, want wat ik weet heb ik vernomen uit de media. Ik werp alleen de vraag op.''

Römkens vindt het noodzakelijk dat de politie voldoende deskundig is om de ernst van de risico's bij stalking en huiselijk geweld in te schatten. Een op de drie geweldincidenten waar de politie voor uitrukt betreft huiselijk geweld. De aandacht voor huiselijk geweld in de opleiding op de politieacademie is niet zo substantieel 'als de werklast rechtvaardigt'.  ,,Terwijl training om het risico goed in te schatten potentieel een instrument is om dit soort geweldsdelicten te voorkomen.''

De problematiek is complex, schrijven recherchepsychologen Bianca Voerman en Cleo Brandt in hun boek Eerste hulp bij stalking uit 2016. Voerman en Brandt hebben in Australië kennis over risicotaxatie bij stalking opgedaan. Terug in Nederland gaven ze workshops over het onderwerp bij de politie, de reclassering en de Raad voor de Kinderbescherming. ,,We merkten hoeveel mensen we moesten bereiken en hoe onwetend ze waren'', vertelden de politiespecialisten twee jaar geleden aan NRC. De politie wil op dit moment verder niet reageren, zolang het onderzoek naar de dood van Laura Korsman loopt.

Bij een melding over stalking of huiselijk geweld gaat de politie een checklist af om het risico te kunnen inventariseren. Maar het blijft moeilijke materie, merkt Römkens. ,,Geweld in de openbare ruimte is vaak duidelijker, en er zijn omstanders die in kunnen grijpen. In de privésfeer is de situatie ingewikkelder, het is soms echt lastig in te schatten. De politie heeft niet meteen helder of het eenmalig is, dat het weer goed komt als de gemoederen zijn bedaard, of dat het stelselmatiger is'', zegt de hoogleraar.

De prijs is hoog, zegt Römkens, als je ziet hoeveel dodingen er jaarlijks zijn. ,,Bij de vrouwen die door geweld om het leven komen, is ongeveer driekwart de (ex-)partner de schuldige. De cijfers zijn vrij stabiel, het gaat om tussen de dertig en de veertig vrouwen per jaar.'' 

Bij de moord op de Waalwijkse verpleegkundige Linda van der Giesen in 2015, die werd doorgeschoten door haar ex, liet de politie steken vallen. Zij deed twee weken voor haar dood aangifte van bedreiging, maar door een inschattingsfout werd niet ingegrepen.