Hoe zit het precies met die enge bloedpropjes bij AstraZeneca en Janssen? Vijf vragen en antwoorden

1. Wat gebeurt er precies in het lichaam als die bijwerking optreedt?
Het gaat om een combinatie van een ernstige vorm van trombose - een stolsel dat een bloedvat blokkeert - en een  sterk verlaagd aantal bloedplaatjes. Dat kan in het uiterste geval leiden tot hersenbeschadigingen of zelfs de dood. Bloedplaatjes zorgen er normaal gesproken voor dat er bij een bloeding een propje wordt gevormd waardoor het bloeden stopt. In het geval van vaccine induced thrombotic thrombocytopenia (VITT), zoals wetenschappers de bijwerking inmiddels noemen, wekt het vaccin hoogstwaarschijnlijk een immuunreactie op waarbij antistoffen worden aangemaakt tegen de eigen bloedplaatjes. Dat zorgt voor een soort ‘stollingsstorm’ waardoor bloedplaatjes samenklonteren in stolsels die belangrijke bloedvaten blokkeren. Als gevolg van de stolselvorming daalt het aantal bloedplaatjes zeer sterk. Dat zorgt ervoor dat op de huid kleine bloeduitstortingen ontstaan. In tegenstelling tot de veelvoorkomende bijwerkingen zoals koorts en spierpijn treedt de reactie niet meteen op, maar vier dagen tot vier weken na vaccinatie.