Gemeenteraadsverkiezingen beginnen met voorzichtige opkomst

De opkomst voor de gemeenteraadsverkiezingen kwam vanochtend voorzichtig op gang.  De opkomst is het hoogst in Den Haag met 2,8 procent. In Utrecht en Amsterdam heeft 2 procent van de stemgerechtigden de stem al uitgebracht, in Rotterdam 1,6 procent. 

Op de stembureaus voor de gemeenteraadsverkiezingen op de stations Rotterdam Centraal, Leiden Centraal en ‘s-Hertogenbosch was het de hele dag rustig, zegt een woordvoerster van de NS. Op tien stations kan maandag en dinsdag vervroegd worden gestemd.

Vandaag is de eerste van drie dagen waarop bijna 13,6 miljoen mensen in 334 gemeenten hun stem mogen uitbrengen. Dinsdag en woensdag kan ook nog gestemd worden.

Het vervroegd stemmen is ingevoerd vanwege het coronavirus, om te zorgen voor een spreiding van de kiezers in de stemlokalen. Mensen met een kwetsbare gezondheid kunnen ervoor kiezen op maandag of dinsdag hun stem uit te brengen, omdat die dagen veel rustiger zullen verlopen dan de woensdag. Vandaag kunnen stemgerechtigden in totaal op zo’n 1700 plekken terecht. 

Het eerste stembureau ging om 06.00 uur open op het station van Harderwijk. Een halfuur later opende ook het mobiele stembureau op het station Rotterdam Centraal. In beide stembureaus was het vanmorgen rustig, meldde de NS. Rotterdam Centraal, Leiden Centraal en ‘s-Hertogenbosch zijn drie van de tien stations in twaalf gemeenten waar maandag en dinsdag vervroegd kan worden gestemd. Woensdag kan er op of bij 42 stations worden gestemd. Op de stations Hilversum en Utrecht zijn twee stembureaus.

De meeste reguliere stembureaus openden hun deuren vandaag om 06.30 uur. In de vier grote steden had omstreeks 13.30 uur pas een klein percentage inwoners gestemd. In Amsterdam was dat 0,8 procent van de kiesgerechtigden, in Rotterdam waar ook 39 wijkraden worden gekozen 0,9 procent, in Den Haag 1,4 procent en in Utrecht 1 procent. In Harderwijk had omstreeks 14 uur 3,2 procent van de kiesgerechtigden gestemd. In de gemeente Groningen had om 14.45 uur uur 1,3 procent van de kiesgerechtigden een stem uitgebracht. 

In Amsterdam gaf burgemeester Femke Halsema omstreeks 09.00 uur het officiële startsein voor de verkiezingen in de hoofdstad. Dat deed ze met het uitbrengen van haar stem in de Oosterkerk op Wittenburg, een van de ongeveer vijftig locaties in de hoofdstad die vandaag en morgen al open zijn. Ze vindt de stemperiode ‘altijd ongelofelijk spannend’. De burgemeester zei te hopen op een ‘maximale opkomst’. ,,Ik hoop vooral dat veel jongeren gaan stemmen’’, sprak ze. Op wie de burgemeester zelf heeft gestemd, wilde ze niet kwijt. Ze zei wel dat het om een vrouw ging. ,,Een jonge vrouw”, klonk het. 

In het stembureau in de Oosterkerk zijn diverse coronamaatregelen getroffen. Zo kunnen mensen bij binnenkomst hun handen ontsmetten en staan er mondkapjes, die overigens niet verplicht zijn. Toch droegen meerdere mensen er een bij binnenkomst. De tafel waar de stembiljetten worden verstrekt, is voorzien van spatschermen. Ook mogen de kiezers het rode potlood waarmee ze hun stem uitbrengen mee naar huis nemen.

_{Tekst gaat verder onder de foto}

Alle stembureaus moeten om 21.00 uur sluiten. Daarna blijven de stembussen met daarin de stembiljetten gesloten. Stembureauleden stellen wel vast hoeveel kiesgerechtigden hebben gestemd, door het aantal geldige stempassen en volmachtbewijzen te tellen.

De gemeente vervoert de stembussen, stempassen en volmachten naar een veilige opslag. De sleutel van elke stembus wordt apart vervoerd en het vervoer van de spullen gebeurt altijd door minimaal twee personen. De stemmen die op maandag en dinsdag vervroegd zijn uitgebracht, worden woensdag overdag geteld.

Stemmen kan met een geldige stempas en een geldig identiteitsbewijs. Een identiteitsbewijs is geldig om mee te stemmen als het niet langer dan vijf jaar verlopen is.