De militairen Henry Hoving (29) en Kevin Roggeveld (24) kwamen op 6 juli 2016 om tijdens een oefening in Mali. Dat gebeurde toen de granaat van een 60-millimeter-mortier ontplofte. De OVV had na onderzoek harde kritiek op Defensie. Toenmalig minister Jeanine Hennis van Defensie trad na het verschijnen van het rapport af.

Vorig jaar al werd duidelijk dat experts van de OVV en de Koninklijke Marechaussee van inzicht verschillen over wat de technische oorzaak is van het vroegtijdig ontploffen van de granaat. De marechaussee concludeerde - simpel gezegd - dat het gaat om een productiefout waardoor de mortieren vroegtijdig op scherp stonden, volgens de onderzoeksraad ging het om een ontwerpfout. 

De onderzoeksraad wil nu weten wat er precies anders is in het onderzoek van de marechaussee en of er relevante nieuwe feiten zijn die ook een ander licht zouden kunnen werpen op hun eigen conclusies. Het rapport van de marechaussee kenden ze tot nu toe niet. Om die reden is nu het feitenonderzoek van de Koninklijke Marechaussee opgevraagd. ,,Hiertoe wordt het onderzoek heropend”, aldus de onderzoeksraad.

De verschillende eindconclusies in beide rapporten hadden grote gevolgen voor de nabestaanden. Het OM besloot mede daarop begin vorig jaar geen medewerkers van Defensie strafrechtelijk te vervolgen. Een bittere pil voor de nabestaanden die willen dat de verantwoordelijke militairen worden opgespoord en vervolgd. ,,We zijn lang een roepende in de woestijn geweest, maar hebben nu toch de indruk dat we eindelijk worden gehoord”, zegt moeder Greetje Groenbroek van Henry Hoving. 

Het frustreerde nabestaanden vorig jaar vooral dat het OM wel heel gemakkelijk zei dat het niet lukt om de verantwoordelijke militairen op te sporen. Een gevoel dat werd versterkt toen ze  zelf de onderzoeken onder ogen kregen waarop het OM haar conclusies baseerde. Een giller noemde Groenbroek dat eerder. ,,Ik las daarin zoveel verhoren van rechercheurs waarbij ik dacht: waarom vraag je niet door? Daar heb ik een week niet van geslapen.”

Groenbroek las bijvoorbeeld dat er dienstvoorschriften waren overtreden. Ze kwam verklaringen tegen van een militair die zei dat ‘onbruikbare munitie’ met een druk op de knop in ‘bruikbaar’ is veranderd zonder dat daar technisch onderzoek aan ten grondslag lag. Dat er militairen waren die mensen konden aanwijzen waarvan ze wisten dat ze hadden gelogen over informatie die is gegeven toen er onderzoek werd gedaan naar het fatale ongeval. 

De OVV gaat zeker geen antwoord geven op al deze open eindjes. Maar Groenbroek hoopt wel dat er nu een duidelijke, eensluidende verklaring komt waarom het is mis gegaan. Dat dit weer nieuwe mogelijkheden geeft om de verantwoordelijken op te sporen en dat daarmee beide families eindelijk toekomen aan rouwen. ,,Na ruim vijf jaar zijn we nog altijd aan het vechten dat de waarheid boven tafel komt. Als de mensen die fouten maakten dat gewoon toegeven, krijgen wij rust.” 

De nabestaanden zouden over twee weken eigenlijk bij de rechter staan om het Openbaar Ministerie te dwingen tot strafvervolging over te gaan. Advocaat Michael Ruperti gaat nu een verzoek doen om dat proces uit te stellen in afwachting van de conclusies van de OVV. Hij verwacht dat daarna alsnog de procedure wordt doorgezet. ,,Buiten kijf staat dat er al van alles mis was gegaan voordat de munitie werd verscheept. Er was geen typeclassificatie en diverse voorschriften waren niet nageleefd. Die conclusies blijven hoe dan ook staan.”