Blij, verbijsterd of naar de rechter; organisaties reageren op nieuwe regels

Koninklijke Horeca Nederland (KHN) spant een kort geding aan tegen de staat om af te dwingen dat nachtclubs en discotheken eerder open kunnen dan het kabinet nu voorstelt. KHN-voorzitter Robèr Willemsen zegt ‘geen enkel begrip’ te hebben voor de coronabesluiten van vanavond. Hij vindt het niet kunnen dat de overheid zijn sector met strenge maatregelen de dupe laat zijn van de virusuitbraak, terwijl bijvoorbeeld in voetbalstadions wel al veel mensen op de tribune mogen zitten.

Discotheken en nachtclubs moeten volgens premier Mark Rutte in elk geval tot 1 november dicht blijven. Willemsen vindt dat veel te lang. Wat hem betreft zouden de clubs voor mensen met een test- of vaccinatiebewijs nu al toegankelijk moeten zijn. Ook wil de horecavoorman af van andere beperkende maatregelen voor cafés en restaurants.

Dan gaat het bijvoorbeeld om de nachtelijke sluiting en het voornemen van het kabinet om vanaf 20 september een test- of vaccinatiebewijs verplicht te stellen voor gelegenheden waar meer dan 75 personen zijn. Ook de melding dat testen voor toegang op den duur niet meer gratis is, vindt de horeca zorgelijk. Willemsen denkt dat het kabinet hiermee hoopt de druk op te voeren op ongevaccineerden, met name jongeren. Maar het zou de horeca zijn die hiervoor de rekening gepresenteerd krijgt.

Een woordvoerder van Nachtbelang, de belangenvereniging van nachtclubs en discotheken, toont ook geen enkel begrip voor de langere sluiting van het nachtleven. ,,Ze zijn gewoon gek. Wij worden niet voor vol aangezien. In de cafés lopen ze te zingen en te blèren, maar een club mag je niet in.” Extra financiële steun zullen de clubs hard nodig hebben, al is het niet van harte. ,,Wij willen onze eigen broek ophouden. De clubs zijn geen gesubsidieerde poppodia.” Nachtbelang, dat spreekt namens zo’n zestig clubs, is samen met 26 Amsterdamse discotheken ook partij in het geding dat KHN aanspant.

Willemsen noemt de boodschap van Rutte en coronaminister Hugo de Jonge ‘typerend voor het zwalkende kabinetsbeleid’. Hij wijst er nog eens op dat De Jonge nog niet zo heel lang geleden een hele andere koers uitdroeg. De minister zei eerder dat mensen die waren geprikt met het Janssen-vaccin direct een groen vinkje zouden krijgen in de Coronacheck-app. Zo konden ze na hun vaccinatie direct gaan ‘dansen met Janssen’, aldus De Jonge eind juni.

De nachtclubs en discotheken krijgen wel na 1 oktober financiële steun, heeft Rutte toegezegd. Maar Willemsen geeft aan dat hij dat ‘geen geste kan noemen’. Dat is een noodzaak, zo benadrukt hij. Willemsen wil dat er aanvullende steun komt voor veel meer bedrijven dan alleen het nachtleven. Ook voor het toerisme, congressen en evenementen - en daarmee hotels en zalencentra - is de onzekerheid volgens hem groot. Reserveringen blijven uit en de internationale reisbeperkingen duren voorlopig voort. Ook in deze sectoren mag de steun volgens KHN niet stoppen.

,,Een enorme opluchting”, noemt voorzitter van de MBO Raad, Adnan Tekin, het kabinetsbesluit om de 1,5 meter afstand in het mbo en hoger onderwijs los te laten. Ook Maurice Limmen, voorzitter van de Vereniging Hogescholen, is blij. Volgens Tekin is het belangrijk dat mbo’s in het nieuwe studiejaar weer ‘normaal beroepsonderwijs’ kunnen bieden, voor de resultaten van de studenten ‘én voor hun welzijn'. Ook Limmen noemt het ‘van essentieel belang’ dat er weer op een gangbare manier onderwijs gegeven kan worden.

Aan het loslaten van de afstandsregels zijn wel voorwaarden verbonden, bleek vanavond. Zo mogen er maximaal 75 mensen in een ruimte samenkomen en moeten er mondkapjes gedragen worden in de gangen. De MBO Raad heeft daar begrip voor. ,,We hebben er steeds op gehamerd dat volledige opening moet kunnen als het verantwoord, veilig en uitvoerbaar is,” aldus Tekin.

De Vereniging Hogescholen zegt zich in te gaan spannen om de aanvullende maatregelen, met name de maximale groepsgrootte, snel weer afgeschaft te krijgen. Premier Rutte zei vanavond dat die regel in de praktijk zal betekenen dat alle onderwijsactiviteiten door kunnen gaan, behalve grootschalige hoorcolleges. Ook de koepel van universiteiten VSNU hoopt dat de maximale groepsgrootte snel weer van de baan is. ,,Een substantieel deel van de hoorcolleges zal door die maatregel online moeten worden gevolgd”, aldus de koepel. ,,Veel studenten zullen daardoor minder fysiek onderwijs krijgen in de eerste fase van het collegejaar.”

De Landelijke Studentenvakbond (LSVb) is eveneens kritisch op de groepsgrootte. Voorzitter Ama Boahene: ,,Bij grotere opleidingen komen colleges met meer dan 75 studenten regelmatig voor. Ook voor die studenten moet er fysiek onderwijs zijn. Er zijn genoeg collegezalen waar dat op een veilige manier kan.”

De Vereniging Nederlandse Poppodia en -Festivals (VNPF) begint het idee te krijgen dat ‘het probleem van niet-gevaccineerden nu ons probleem wordt’. Er moet meer ingezet worden op het aanmoedigen van vaccineren, vindt directeur Berend Schans.

Demissionair premier Mark Rutte maakte vanavond tijdens een persconferentie bekend dat festivals tot 20 september verboden blijven. ,,Organisatoren, publiek, zelfstandigen en vooral artiesten zijn van die maatregelen de dupe”, vindt Schans. ,,Er moeten gewoon zo veel mogelijk mensen gevaccineerd worden. Voor mensen die dat principieel niet willen, is dat hun goed recht. Maar ik denk dat er bij sommige mensen ook sprake is van laksheid.”

De VNPF vraagt daarom ook om meer duidelijkheid. ,,Laat als overheid eens wat harder horen: ‘binnenkort kost het je heel veel geld om je te laten testen en nu is het nog gratis’. Dus laat je vaccineren als je dat wilt. Daar moet echt duidelijker over gecommuniceerd worden.”

In het begin waren er ook routekaarten en duidelijke plannen, maar die ontbreken volgens Schans nu. ,,De uitleg van demissionair premier Rutte is erg eigenaardig. Het zou bijna in een scène van Monty Python passen.” De VNPF stuurde op het heropenen van festivals en poppodia per 1 september, maar dat zit er niet in. ,,We gaan het maar weer hebben over de steun voor het vierde kwartaal. Dat is het enige wat we nu kunnen doen.”

Ruim driehonderd organisatoren van festivals en evenementen gaan op 21 augustus de straat op om te demonstreren, zo laat een woordvoerder van de organisaties weten. Onder anderen de organisatoren van Lowlands, DGTL, North Sea Jazz, Best Kept Secret, A State of Trance en Soenda zijn van de partij.

Het gaat om een vreedzame demonstratie in Amsterdam, Utrecht en Rotterdam. Andere steden volgen eventueel nog. Met het protest willen de festivalorganisatoren een signaal afgeven aan de overheid. De organisaties achter de mars uiten hun onbegrip over het feit dat bijvoorbeeld voetbalstadions wel de deuren mogen openen, maar de evenementensector niet.

,,Ons is continu beloofd dat wanneer de vaccinatiegraad hoog genoeg is we weer samen met zijn allen konden dansen. Om die reden hebben veel jongeren zich laten vaccineren”, aldus Jasper Goossen van organisator Apenkooi Events, een van de initiatiefnemers. De organisatie is verantwoordelijk voor onder andere Amsterdam Open Air, DGTL, Pleinvrees en Valhalla. ,,Als het nu niet kan, wanneer dan wel? Ik verwacht dat de vaccinatiebereidheid onder jongeren hierdoor alleen maar zal afnemen.”

Andere festivals die zich hebben aangesloten zijn Vunzige Deuntjes, Thuishaven, Smeerboel, Appelsap, Verknipt, LatinVillage Festival en De Amsterdamse Zomer.

Universiteiten, hogescholen en mbo’s gaan te snel weer open en dat kan leiden tot een toename in het aantal besmettingen. Dat zegt GGD GHOR Nederland, de overkoepelende organisatie van alle regionale gezondheidsdiensten.

De GGD’s hadden liever gezien dat de instellingen pas op 19 september open zouden gaan. ,,Pas op dat moment heeft iedereen de gelegenheid gehad om volledig gevaccineerd te zijn inclusief de periode van twee weken immuniteitsopbouw”, aldus GGD GHOR Nederland.

Ongeveer 1,8 miljoen mensen in Nederland zijn nog niet gevaccineerd. ,,Daarbij komen de terugkerende vakantiegangers eind augustus, die ook besmettingen met zich mee kunnen brengen. Het risico van uitbraken binnen het onderwijs is reëel, en deze uitbraken kunnen vervolgens ook weer leiden tot risico op besmettingen buiten het onderwijs”, voegt de GGD-koepel toe.

De gezondheidsdiensten bereiden zich daarom al voor op een nieuwe stijging van het aantal positieve tests, bijvoorbeeld door mensen in te zetten voor bron- en contactonderzoek.

De GGD’en zijn bang dat het loslaten van de 1,5 meterregel in het hoger onderwijs ertoe kan leiden dat mensen ook in de rest van de samenleving ook geen afstand van elkaar meer houden. ,,We hebben de ervaring van de te snelle versoepeling eind juni daarbij nog scherp op het netvlies”, zegt GGD GHOR-voorzitter André Rouvoet.

U’91, een beroepsorganisatie voor mensen die in de zorg werken, hoopt dat het kabinet niet te vroeg versoepelt. ,,Het is een wankel evenwicht en het zijn moeilijke keuzes. Wij hopen alleen in het belang van de zorg dat dit niet verkeerd uitpakt. We willen graag dat het onderwijs snel normaal kan functioneren, maar het mag niet zo zijn dat de zorg extra belast wordt. Dat kunnen we niet hebben”, laat de organisatie weten.

De KNVB baalt ervan dat de stadions voorlopig voor ‘slechts’ twee derde gevuld mogen zijn. Volgens de voetbalbond heeft onderzoek uitgewezen dat ‘een capaciteit van 100 procent realistisch is’. Volgens de KNVB lijkt twee derde van de bezetting een stap in de goede richting, maar is dat slechts schijn. ,,Met stadions die tot 67 procent zijn gevuld, lijkt het alsof het betaald voetbal weer redelijk als vanouds functioneert, maar dat is niet zo”, aldus een woordvoerder van de bond, als reactie op de vrijdag door het kabinet verkondigde maatregelen.

,,Veel loyale fans hebben de clubs tot dusver door de coronacrisis heen gesleept, maar hun loyaliteit wordt niet beloond zolang niet iedereen het stadion in mag. Een capaciteit van 67 procent is niet kostendekkend; om te kunnen overleven was de bezettingsgraad niet voor niets altijd 100 procent. Zo’n grote en abrupte omzetdaling is in de bedrijfsvoering niet lang te behappen.”

Volgens de KNVB is er voldoende bewijs geweest dat het bezoeken van een voetbalwedstrijd op een veilige en verantwoorde manier mogelijk is. ,,Er is geen wetenschappelijke basis voor de vastgestelde 67 procent. Met de Fieldlabs is juist onderzoek gedaan naar de mogelijkheden om veilig wedstrijden te organiseren en de uitkomst daarvan was dat een capaciteit van 100 procent realistisch is”, aldus de woordvoerder.

,,Het publiek zit op een vaste zitplaats in de buitenlucht. Dat feit, samen met de toegangstests en alle door de sector getroffen maatregelen, maakt het bezoeken van voetbalstadions dus veilig en verantwoord. Om die reden wordt in Engeland, Denemarken, Oostenrijk, Frankrijk en Zwitserland ook met 100 procent publiek gespeeld.”

Het nieuwe seizoen van de Eredivisie is vanavond om 20.00 uur begonnen met Go Ahead Eagles - sc Heerenveen.

Bekijk hier onze video's over de coronacrisis: