Alarm over slagkracht GGD weggehoond: ‘Bewindsman zei: ‘Infectieziekten zijn toch voorbij’’
Er is uitgebreid gewaarschuwd dat de Gemeentelijke Gezondheidsdiensten (GGD’s) niet klaar zouden zijn voor een pandemie, maar daar is niets mee gedaan. Door een falende GGD kon corona zich verder verspreiden in Nederland.
Dat blijkt uit maandenlang onderzoek van deze site naar GGD’s, waarvoor ruim honderd bronnen zijn geraadpleegd. Al sinds 2000 wordt in keiharde rapporten gewaarschuwd dat Nederland ‘onvoldoende is voorbereid’. Draaiboeken zijn ‘ondermaats’, opschaling ‘niet verzekerd’, terwijl omstandigheden die pandemieën veroorzaken ‘steeds nadrukkelijker aanwezig zijn’.
Het gevaar van infectieziekten is volgens meerdere (ex-)GGD-directeuren door de kabinetten-Rutte zwaar onderschat. ,,Bewindslieden vonden onze waarschuwingen belachelijk. ‘Infectieziekten zijn voorbij’, zei een bewindsman me letterlijk’’, verklaart Paul van der Velpen, 22 jaar directeur van drie GGD’s. Meermaals werden GGD-directeuren in persconferenties en Kamerbrieven verrast met nieuwe taken door minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge. De CDA-bewindsman werd op zijn beurt boos als de chaos bij de GGD hem overviel.
Te weinig geld
Een van de hoofdoorzaken van de problemen is volgens oud-topambtenaren dat GGD’s eind jaren 80 zijn ondergebracht bij gemeentes, zonder duidelijke eisen en geld. Oud-RIVM-topman Roel Coutinho: ,,Dat is het nadeel als je GGD’s onderbrengt bij gemeenten. Die kijken altijd: waar kan ik het met minder doen.’’
Liefst 21 van de 25 GGD’s hadden in 2015 onvoldoende artsen en/of verpleegkundigen infectieziektebestrijding, maar een rapport daarover belandde volgens co-auteur Jos van de Sande ‘in de la’. Het jarenlange hoofd infectieziektebestrijding bij GGD Hart voor Brabant beschrijft dat er ‘sausjes’ over zijn verbetersuggesties gingen. ,,GGD-directeuren wilden niet weten dat ze niet voldeden aan de formatie-eisen. In officiële verslagen staat nooit het naadje van de kous.’’
Bruiloften met allochtonen genegeerd
Onderbezetting leidde ertoe dat bron- en contactonderzoekers moeilijke onderzoeken ‘onder het kleed moesten vegen’. ,,Bruiloften met allochtonen zijn genegeerd, vanwege taalproblemen’’, bevestigen verschillende uitzendkrachten die uitbraken moesten helpen indammen. Zij kregen te horen: vul maar ‘thuis’ in als waarschijnlijkste besmettingslocatie, zodat zij een volgend dossier konden oppakken. Een nakijker toont hoe gegevens ‘boordevol fouten’ naar het RIVM gaan.
Ook waren GGD’s tijdens deze pandemie op cruciale momenten onbereikbaar voor artsen, specialisten, school- en verpleeghuisdirecteuren. Een arts-microbioloog die bij een van de allereerste coronapatiënten van Nederland de GGD pas een dag later te spreken kreeg: ,,Het leek wel Jiskefet.”
De GGD is in de coronacrisis hét mikpunt van kritiek. Waarom was deze crisisorganisatie niet klaar voor een pandemie? Vanaf het begin van de virusuitbraak ging het mis en het kwam nooit meer goed. Een onderzoek naar de oorzaken van een falende dienst. Lees verder na de foto.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
Marlies (48) kwam op een lijst voor een 'spillagevaccin': 'Heb gezorgd dat ze mij op hun netvlies hadden’
Meer dan een miljoen medisch kwetsbare mensen hebben nog altijd geen zicht op een vaccinatie. Uit wanhoop smeken steeds meer patiënten bij hun huisarts of de GGD om een prik die overblijft. Meestal tevergeefs. -
Getest: dit is de beste wasdroogcombinatie
Wat is de beste wasdroogcombinatie? En welke heeft de beste prijs-kwaliteitverhouding? De Consumentenbond geeft antwoord. -
Vrouw ontsnapt aan ontvoering in Zeeland, man (19) opgepakt
Een 19-jarige man uit ‘s Gravenpolder is maandagavond in de buurt van het Zeeuwse Kruiningen aangehouden omdat hij wordt verdacht van een poging tot ontvoering van een vrouw. Het slachtoffer kon ontsnappen door zich hevig te verzetten, meldt de politie. -
PREMIUM
Het vaccineren in zeven grafieken: effect bij ouderen steeds beter zichtbaar
Het vaccineren in Nederland begint langzaam effect te hebben, blijkt uit een overzicht in zeven grafieken dat deze site maakte. Bij ouderen neemt het aantal besmettingen gestaag af. Bij mensen onder de 50 jaar is juist het omgekeerde het geval. En door een nieuwe berekening van het aantal vaccinaties staat Nederland er in een internationale vergelijking opeens een stuk beter voor. -
PREMIUMKoken & Eten
Zo houd je je messen het handigst scherp (met bonustip voor je kartelmes)
Met twee, hooguit drie goede koksmessen kun je een heel kokend leven voort. Maar dan moet je ze wel goed verzorgen. Hoe doe je dat?
-
PREMIUMjeugdcriminaliteit
Als ze de Rolex om haar pols zien, volgen overvallers Desiree naar haar woning en slaan ze toe
Daar zitten ze dan. In hun eigen woning, die inmiddels op een Fort Knox lijkt. Camera’s, beveiligingssystemen, dubbele sloten... En toch regeert bij Jacco en Desiree de angst. Dit is allemaal de schuld van twee piepjonge inbrekers, die erfstukken en dure horloges meenamen. ,,Zelfs als het lekker weer is en ik eigenlijk in de tuin wil zitten, ga ik naar binnen als het donker wordt.” -
-
-
PREMIUM
Buren halen opgelucht adem: huis waarin maandenlang dode man lag, wordt schoongemaakt
Buren van de man die hoogstwaarschijnlijk maanden dood op de bank in zijn galerijwoning in Gouda lag, kunnen opgelucht ademhalen. De woningcorporatie maakt toch een begin met de langverwachte schoonmaak van het huis. -
Met video
Dit is nu de meest verkochte autokleur ter wereld
Chemieconcern BASF heeft uitgezocht wat wereldwijd de populairste exterieurkleuren van nieuwe auto’s zijn. De verrassing is dat er steeds meer bijzondere kleuren bijkomen, zoals bijvoorbeeld ‘violet’. Bij de top 3 is het al jaren stuivertje wisselen tussen zwart, wit en grijs.