Theo Schots, talenfreak in internationaal cijfertjesland

"Nedalco, a Cargill Brand staat er nu. Veel mensen denken dat we van die overname wisten toen we een deel van het Cargill-kantoor gingen huren. Dat was echt niet zo. De Amerikaanse leiding van dat bedrijf veranderde de strategie, wilde die alcoholproducent er toch bij hebben en wij merkten dat pas toen we naar dit pand op Theodorushaven waren verkast. Dat we onder een dak zaten heeft de zaak hooguit versneld."



"Ik begon hier in 1987, toen dit nog een beetje een Brabantse, lokale onderneming was. Daarna is heel wat veranderd. Onder leiding van wijlen Piet van Hoek is de technologie gemoderniseerd. Je zag het niet vanaf de buitenkant, maar we hadden de modernste alcoholfabriek van Europa.



"Tijdens het bewind van Alfred Derde lag de nadruk op expansie. We zijn op de internationale toer gegaan, met overnames in Italië en Duitsland. En met Ger Bemer verschoof het accent naar langetermijndenken. Hij wilde de organisatie verbeteren, zodat we de concurrentie zouden blijven aankunnen."



De brand (1998)



"Dat het alarm afging op kantoor, daar keken we niet zo van op. We vonden het een rare tijd voor een proefalarm, maar ach. Toen we ons verzamelden en het ontruimingssignaal kregen, wisten we dat het menens was. De ernst van de situatie drong pas goed door toen we buiten waren. We keken om en zagen de vlammen huizenhoog achter ons. De schrik en paniek sloegen toe. Dit is het einde van Nedalco, dachten we.



"Het vuur was bij de verladingsafdeling ontstaan en je zag het steeds verder naar de fabriek kruipen. Met een waar kunststukje van de brandweer, die een dertig meter hoog watergordijn opwierp, is die behouden gebleven.



"Op donderdag ontstond de brand. Het nablussen – of eigenlijk het laten uitbranden van een forse hoeveelheid alcohol – duurde tot en met dat weekeinde. Daarna zijn we weer aan de slag gegaan. Het was ellendig maar eigenlijk viel veel mee. Op iemand met een brandwond aan een vinger na, was iedereen ongedeerd. En de fabriek zelf was gespaard gebleven, waardoor we na een paar weken weer konden produceren.



"De brand ontstond vlak voor carnaval. Bergse Nedalco-medewerkers die normaal fanatiek vastenavend vierden hebben dat toen niet gedaan. Ons bedrijf gaat nu voor, zeiden ze. Dat is achteraf het mooie van die brand. Het heeft de betrokkenheid met Nedalco vergroot en het onderling vertrouwen versterkt."



De wol (1950)



"Ik groeide op in Tilburg, waar mijn vader en oom hun geld verdienden in de textielindustrie. Ze waren wolcommissionair, dus tussenpersoon tussen schapenboeren over de hele wereld en textielfabrieken in Nederland. Mijn vader maakte ook de teloorgang van die tak mee, in de jaren zestig en zeventig. Dus mij en mijn broers raadde hij wel aan carrière te maken, maar beter in loondienst.



In mijn geboortestad heb ik bedrijfseconometrie gestudeerd. Mijn eerste baan was bij Hoogovens, het tegenwoordige Corus. Investeringsvoorstellen doorrekenen, dat soort dingen. Na een jaar of vijf verruilde ik die baan voor een job bij de sector gemeentebedrijven van de gemeente Amsterdam. Daar was een boel te doen, maar ik ontdekte vrij snel dat nogal politieke overheidswereld het niet was voor mij. Bij het elektriciteits- en stadsverwarmingsbedrijf in Utrecht had ik ook met automatisering te maken. Ik was daar zo'n beetje de eerste computergebruiker. Stonden ze in de rij om mee te kijken, op die kolos van een IBM-pc. Ook bij Nedalco maakte ik de hele ICT-ontwikkeling mee."



De cijfers (1990)



"Toen ik in verband met een bedrijfsovername veel naar Italië vloog, heb ik meteen maar Italiaans geleerd. Dat was handig, omdat bij die fabriek weinig mensen Engels spraken. Maar ik vond het ook leuk, ik ben een beetje een talenfreak. Dat had ik aan het gymnasium overgehouden, maar was een beetje verstopt geraakt onder het rekenen. Natuurlijk vragen mensen weleens of jarenlang cijferwerk niet saai is. Dat is het nooit! Het is de kunst dingen uit de getallen af te leiden, verbanden te doorzien, conclusies te trekken. Dan is ieder cijfertje opnieuw boeiend.



Onderhandelen was ook een deel van mijn werk, dat klopt. Dat zat me niet in het bloed, maar ik ben erin bijgeschoold en met praktijkervaring groeide mijn zelfvertrouwen. Dan nog zijn er verschillen. Gesprekken met vakbonden zijn heel anders dan die met leveranciers. Dan gaat het niet over grondstoffen maar over mensen. Dan ben ik minder hard hoor. De onderhandelingen met de gemeente over de koop van het fabrieksterrein? Daar zeg ik niets over. Iedereen weet hoe gevoelig dat ligt."



De toekomst (2012)



"Ik mag nog een verlenging spelen. Dat ik met vervroegd pensioen zou gaan, stond al vast. Maar Cargill heeft gevraagd me nog dit jaar voor advieswerk beschikbaar te houden. Ik weet bijvoorbeeld vrij veel van accijnzen, daar wil het bedrijf nog gebruik van maken. Dat vind ik prima. Sinds 2009 werkte ik al korter, omdat ik in namens het bedrijfsleven in het Dagelijks Bestuur van Waterschap Brabantse Delta plaatsnam. Dat kost een paar dagen per week en is boeiend, dus dat blijf ik de komende paar jaar doen.



Daarna komt wellicht weer wat meer van de fotografie en het reizen. Voorlopig blijven we hier wonen. Een echte Bergenaar word ik geloof ik nooit. Maar in de gemeenschap hier voel ik me zeer thuis."