Militair in opleiding zwaargewond na blikseminslag in Ossendrecht, dertien anderen lichtgewond

De gewonden door de blikseminslag zijn 16, 17 en 18 jaar oud en volgen de VeVa-opleiding. Daarbij combineren jongeren een mbo-opleiding met praktijkweken bij de marine, landmacht en luchtmacht. Ze zijn daarmee verzekerd van een stage bij een van de krijgsmachtonderdelen en worden voorbereid op een functie bij Defensie.

Dat er in één klap zo veel gewonden vallen als gevolg van bliksem, is niet zo gek als het lijkt. ,,Bij blikseminslag komt zo ontzettend veel kracht vrij dat ook mensen die in de buurt staan een flinke oplaaier krijgen”, vertelt Arjan Hoogkamer, deskundige op het gebied van bliksem(beveiliging). Dat beaamt Michaël Bertels, projectleider veilig optreden bij elektra van Brandweer Nederland. ,,Elektriciteit zakt in de ondergrond en zoekt vervolgens zijn weg naar aarde. Dat zullen de jongens die daar in de buurt stonden wel in hun benen gevoeld hebben.”

De bliksem sloeg in in de buurt van een bosrijke omgeving. Volgens Hoogkamer is het zeer onverstandig om met onweer het bos in te gaan. ,,De kans is groot dat de bliksem op een boom inslaat. Die kracht bereikt vervolgens de bodem en dan bevind je je in een levensgevaarlijke situatie. Absoluut niet doen, dus.” Bertels is het daarmee eens. ,,Als je bliksem ziet aankomen, moet je schuilen. Niet onder een boom, maar ergens binnen.”

Minister Ank Bijleveld van Defensie noemt het ongeval met de aspirant-militairen ‘heel akelig’. ,,Ik was bij de opening van het Centraal Militair Hospitaal in Doorn en ik hoorde het net daarvoor. Ik ben echt enorm geschrokken. Bliksem is iets heel onvoorspelbaars.’’

In zo’n geval, zegt Bijleveld, hoop je op snel goede zorg en dat de families op de hoogte worden gesteld. ,,Ik heb begrepen dat dat inmiddels is gebeurd. Meer kun je niet doen.’’ Volgens de CDA-bewindsvrouw is de zwaargewonde per traumaheli naar Antwerpen gebracht, omdat dit het dichtstbijzijnde ziekenhuis is. Ook alle andere studenten gingen sowieso voor controle naar het ziekenhuis.

Een onafhankelijke inspectie gaat onderzoek doen naar het voorval. ,,Dat is gebruikelijk bij dit soort ernstige incidenten”, meldt Defensie.

De onderwijsinspectie speelt vooralsnog geen primaire rol in het onderzoek naar de veiligheid van de studenten. Die verantwoordelijk ligt volgens een woordvoerder in eerste instantie bij de school, de betreffende opleiding en de stageverlener. 

,,Zij moeten in dit geval actie ondernemen en zorgen dat er duidelijkheid komt.’' De inspectie houdt een vinger aan de pols en komt in actie als blijkt dat het incident iets zegt over een breder veiligheidsprobleem. ,,Maar dat hangt af van de info die we krijgen. Het is nu nog vroeg in het proces.’' 

Volgens Arjan Hoogkamer sterven jaarlijks wereldwijd redelijk veel mensen aan de gevolgen van blikseminslag. ,,Ze zeggen dat de kans heel klein is dat het je overkomt, maar het komt stiekem best wel vaak voor.” Naar buiten gaan met onweer raadt Hoogkamer dan ook sterk af, maar mocht het simpelweg niet anders gaan dan kan een bliksemafleider uitkomst bieden. ,,Wanneer je zo’n installatie op het dak van een woning plaatst en dan naar buiten gaat, dan ben je in principe veilig.”

Onweersbuien als vanochtend komen relatief het vaakst voor in het westen van Brabant. ,,Dat komt door het hoge water in de delta en de Brabantse Wal. Een onweerswolk moet daar vaker klimmen dan op andere plekken in Nederland”, legt Hoogkamer uit.