De Waterschans, het oudste vestingwerk van Bergen op Zoom, keert terug

Maar tijdens de voorbereidingen zijn in dit vergeten stukje stad al de nodige relicten uit het verleden tevoorschijn gekomen: fundamenten van soldatenbarakken uit de zestiende eeuw, een bastion. En als grote verrassing: oesterputten uit de negentiende eeuw. In gave staat.

De Waterschans verdedigde de haven van Bergen op Zoom. Het is aangelegd in 1584. Die Waterschans verrommelde na de sloop van de vesting Bergen op Zoom. Bergenaren van nu kennen het als een bedrijventerrein.

Dat gaat veranderen, beloven de wethouders Arjan van der Weegen en Patrick van der Velden. De Waterschans wordt een trekker! Het vestingwerk wordt net als Fort de Roovere terug in het landschap gebracht. Met zijn bastions, met gracht. De dijk aan de Binnenschelde wordt drie meter verlaagd. Er komt een wandel- en fietspad omheen.

,,Je gaat straks naar Het Markiezenhof om je te laten inspireren. Want de Waterschans staat op de maquette. En van daar uit trek je er op uit. Om het vestingwerk in het echt te zien'', schetst wethouder Van der Weegen het scenario dat hem voor ogen staat.

Wie wel eens in Yerseke is geweest en daar de oesterputten heeft gezien, kan zich voorstellen hoe het in Bergen op Zoom is geweest. Hoe belangrijk die oesterteelt was, schetst De Korte aan het hand van het volgende voorbeeld: ,,De eerste telefoonlijn in de stad liep van de oesterputten bij de Waterschans naar het woonhuis van De Meulemeester, de oesterkweker, aan de Steenbergsestraat.'' Dan kon er eventjes worden gebeld voor een vaatje.

Die oesterputten verdwenen in de loop van de tijd onder de dijk die nu rond de Waterschans ligt. Een zeedijk, want de Oosterschelde klotste er tegenaan. De gemeente is nu aan het nadenken hoe ze straks de putten wil laten zien aan het publiek. Gerestaureerd of gewoon zoals ze nu zijn aangetroffen.

Zeker is wel dat de fundamenten van de soldatenbarakken weer netjes verdwijnen onder een laag grond. ,,We bewaren ze op die manier'', aldus wethouder Van der Weegen. Want al is wel duidelijk dat de gemeente de Waterschans toeristisch wil uitbuiten, over de verdere invulling ervan is nog beslissing genomen. ,,Dat is een politieke discussie voor 2018'', aldus wethouder Van der Velden. Ooit was er het plan de schans vol te bouwen met woningen. Maar daar kwam verzet tegen, zowel vanuit de politiek als erfgoedorganisaties.

Maar Van der Weegen wil best een schot voor de boeg nemen als het gaat om het gaat om de toekomst van de Waterschans. Evenementen. ,,Volop plek om te parkeren en er wonen weinig mensen in de buurt.''