Streep door Nederlandse ‘zonneauto’ Lightyear: ‘Auto die vooral uit mooie beloftes bestaat’

,,Dit is natuurlijk niet goed voor de uitstraling van het bedrijf’’, zegt Rico Luman, transporteconoom van ING. ,,Hopelijk brengt het de plannen voor een tweede, betaalbaarder model niet in gevaar. Maar het is de vraag waar het benodigde geld vandaan moet komen om die plannen alsnog te realiseren.’’

Lightyear kreeg afgelopen maandag uitstel van betaling voor één van zijn bedrijfsonderdelen. Daar werken zo’n 600 van de 650 medewerkers. Het is nog niet duidelijk wat de gevolgen zijn voor het personeel. Volgens Rico Luman bevindt Lightyear zich nu in een lastige positie: ,,Er kunnen nog steeds investeerders geïnteresseerd zijn, maar deze berichten helpen niet. Er is eerder ook al eens gesproken over een beursgang, maar het economische klimaat daarvoor is niet best. En de hoge rente maakt financiering ook al niet aantrekkelijk. Bovendien zijn de batterijprijzen aan het stijgen.’’

Nog maar twee maanden geleden werd met grote trots in Finland de productie opgestart van de allereerste Nederlandse zonneauto. Autojournalist Roland Tameling was erbij. Hij zegt nu: ,,Vanuit zakelijk en strategisch oogpunt begrijp ik de keuze van Lightyear om de focus te verleggen op de ontwikkeling van de Lightyear 2, zoals het bedrijf verklaart in een persbericht. Dat tweede model is immers bedoeld voor de massa en zou de missie van het automerk snel verder kunnen brengen. Dan is het bouwen van het eerste model, de Lightyear 0, in zekere zin onnodige ballast.

,,Aan de andere kant is deze stap lastig te rijmen met de euforie die onlangs nog heerste rondom de productiestart van de 0, waarvoor ik was afgereisd naar de fabriek in Finland. De hele fabriekshal was er klaar voor, de onderdelen en kale koetswerken waren aanwezig, kopers werden warm gemaakt voor de ontvangst van hun eigen auto. En nu wordt het hele project de nek omgedraaid.

,,Dat laat mijns inziens zien dat er onvoldoende animo is geweest vanuit investeerders om 250.000 te betalen voor een auto die vooral uit mooie beloftes bestaat. Er zijn simpelweg te weinig exemplaren van de 0 verkocht, waardoor we kunnen spreken van een flop. Deze gang van zaken zet ook vraagtekens bij de levensvatbaarheid van het merk Lightyear en de kansen van het tweede model, want ik vraag me af hoe vaak welwillende geldschieters nog over hun hart gaan strijken.’’

In april vorig jaar was er al een signaal dat Lightyear in de problemen kwam. Het bedrijf besloot toen ineens tot een gigantische prijsverhoging van het eerste model: van 150.000 naar 250.000 euro. Omdat volgens Lightyear de ontwikkeling en productie toch meer kostte dan aanvankelijk gedacht. Het was de bedoeling dat er na de 150 verkochte exemplaren nog eens 946 exemplaren van deze auto zouden worden gemaakt. Maar zover komt het dus niet.

Het verzoek tot uitstel van betaling heeft betrekking op bedrijfsonderdeel Atlas Technologies B.V. Daarin is de productie van de Lightyear 0 ondergebracht. Het bedrijf heeft een aparte vennootschap voor de fabricage van de panelen voor de zonnedaken in een fabriek in Venray, waarvoor zo’n 50 mensen werken.

In moederbedrijf Atlas Technologies Holding zijn de patenten over de technologie van de auto ondergebracht. Deze holding maakte in 2021 een verlies van bijna 65 miljoen euro, zo blijkt uit een voorlopige jaarrekening die drie weken geleden naar de Kamer van Koophandel is gestuurd.

Lightyear werd in 2016 opgericht en heeft sindsdien ruim 200 miljoen euro aan investeringen binnengeharkt. Dat geld kwam onder meer van Invest-NL, familieconcern SHV, de Brabantse ontwikkelingsmaatschappij BOM en de Zweedse sportautofabrikant Koenigsegg. In september 2022 haalde Lightyear nog 81 miljoen euro aan nieuw investeringsgeld op, onder meer bij de provincie Brabant.

In de jaarstukken stelt het bedrijf dat het voor zijn toekomst afhankelijk blijft van de mate waarin nieuwe investeringen kunnen worden aangetrokken en van het succes van de verkoop van de Lightyear 0. Mark Vletter is de oprichter van Voys, een aanbieder van zakelijke telefonie, die als één van eerste bedrijven investeerde in de Lightyear 0. ,,Ik geloof heel erg in het idee achter de missie, wij steunen die al vanaf het begin. Wij zijn ingestapt toen de auto nog 120.000 zou gaan kosten en hoorden bij de eerste tien auto’s. Toen de prijs omhoog ging naar 250.000 euro was er teleurstelling. Dat voelde niet goed en leidde ertoe dat wij onze investering hebben teruggetrokken.”

Onze autoredactie testte eerder dit jaar het allereerste model van Lightyear in de praktijk. Klik hier voor de video en het testverslag.